• industriAll global
  • industriAll europe
  • Retun See
  • Petrol-İş Kadın Dergisi
Belgesel: Petrol-İş Tarihi

Necla Akgökçe/BirGün Gazetesi

Düzenli değil, geçici iş yeni hak değil, hak kaybı

14.01.2015

AKP hükümeti bunu hep yapıyor. Çalışan kadınların problemlerine çözüm getiriyormuş gibi yapıp, elimizde kalan son hak kırpıntılarını da sıfırlıyor. Başbakan Davutoğlu tarafından geçen hafta açıklanan Ailenin ve Dinamik Nüfus Yapısının Korunması Programı da böyle bir program. Feminist yöntem bize görünene değil de saklanana, üstü kapatılana bakmayı öğütler. Buradan hareketle programın özellikle 'Aile ve İş Yaşamının Uyumlaştırılması' başlığı altındaki bölümünü tartışırken, hükümetin ya da anaakım medyanın bizi yönlendirdiği yere değil de başka yere bakmak gerekiyor.

KADINLAR GEÇİCİ İŞÇİ

Şunu anlatmak istiyorum, “Doğum izninden sonra kadınlara 'yarı zamanlı çalışma hakkı', ya da 'iki çocuk için şu kadar, üç çocuk için bu kadar doğum yardımı' deniliyor ya; bu noktada bakmamız gereken yön doğum yapan kadın değil de, öğleden sonra onun yerine çalışacak kadın gibi geliyor bana. Bakışımızı o tarafa çevirdiğimizde, hükümetin kadın emek piyasalarını yeniden yapılandırmaya yönelik neoliberal politikalarını çok net görebiliriz.

Türkiye ekonomisi yıllardır istihdam yaratmıyor ve ülkede ciddi bir işsizlik var. Böyle bir ortamda (özellikle de kamuda) düzenli ve nispeten güvenceli işlerde kadınları çalıştırmak istemiyorlar. AKP “Kadınlar kamusal alanda düşük ücretli, yarı zamanlı, çağrıya bağlı, kısmi sözleşmeli işlerde çalışsınlar, ev ve bakım işlerini ücretsiz yürütmeye devam etsinler” diyor.

Patronlarla birlikte 'katı, katı' diyerek esnekleştirmeye çalıştıkları işgücü piyasalarını kadın emeği üzerinden daha da esnekleştirecekler yani, bunu da özel istihdam büroları aracılığıyla yapacaklar. 'Özel istihdam büroları aracılığıyla geçici iş ilişkisi kurmak' denilen şeyi, kadın emek piyasalarının en kırılgan, en zayıf işgücü olan yeni doğum yapmış kadınların zor durumlarından istifade ederek uygulamaya sokacaklar.

HAK MI HAK KAYBI MI?

Programda “yarı zamanlı çalışma hakkı bla.. bla” derken, 'şu anda durum nasıl' bölümünü dikkat ederseniz kendileri anlatmışlar, “mevcut düzenleme şöyleydi” diyorlar. Öyle miydi? Bu noktada belki de her maddede karşılaştırma yapmamız gerekiyor.

Bir örnek vermek istiyorum: Kamuda çalışan doğum izni bitmiş kadınlar açısından 657 sayılı Kanun’un, getirmiş olduğu bir süt izni hakkı var. Memur kadın doğum iznini kullandıktan sonra işe başlıyor, bebek 6 aya gelinceye kadar günde üç saat süt izni kullanıyor. Kadın beş saat çalışarak tam ücret alıyor. Bu izin sonra 1,5 saate iniyor ve çocuk bir yaşına gelene kadar böyle devam ediyor. Yeni uygulamada yarı zamanlı çalışma hakkı sırasında süt izninin kullanılamayacağı söyleniyor. Bu durumda yarı zamanlı çalışma 'hakkı' -bir defaya özgü verilen doğum yardımı söz konusu olduğunda bile- memur kadın için, hiç de bir hak olmuyor.

ILO 183 İMZALANMADI

Doğum yardımları da kadının sosyal hakları arasında yer alır ve uluslararası anlaşmalarla düzenlenmiştir ve genellikle asgari düzeyi oluştururlar. Bunun altına düşemezsiniz. Türkiye’nin imzalamadığı ILO’nun 183 Sayılı Anneliğin Korunması Sözleşmesi’nde bu yardımların a-tipik işlerde çalışan; yani taşeronda, yarı zamanlı, gündelik işlerde çalışan kadınları da kapsadığı yazılıdır. Bu yardım, kadının son aldığı ücretin üçte ikisinden az olamaz. Türkiye bu sözleşmeyi imzalamadı, çünkü doğum yardımlarının a-tipik işlerde çalışan kadınları da kapsaması düşünülmüyor, şu anda üç çocuğa sunulan doğum yardımı bile sosyal hak olarak tüm kadınlara verilmesi gereken doğum yardımından çok daha düşük seviyede kalıyor.

SICAK GÜNLER BİZİ BEKLİYOR

Sonuç olarak, “Ailenin ve Dinamik Nüfus Yapısının Korunması Programı” önümüzdeki dönemde kadınların nasıl çalışacağına dair bir program. Türkiye patriyarkasının bugün aldığı biçim tabii ki ellerini inanılmaz kolaylaştırıyor- eskiden de ev işlerini biz yapardık ama annelik kariyer değildi mesela- . Fakat kadınların ihmal edilemeyecek bir bölümü açısından meslek sahibi olmak vazgeçilmez bir şey artık. Ne kadınları ne de feministleri ikna edebilirler. Bizleri sıcak günler bekliyor.

Kaynak: BirGün

http://birgun.net/news/view/duzenli-degil-gecici-is-yeni-hak-degil-hak-k...

 

DUYURU...

GENEL BAŞKANIMIZ SÜLEYMAN AKYÜZ’ÜN FACEBOOK HESABI ÇALINMIŞTIR. GELECEK OLAN MESAJLARA VE PAYLAŞIMLARA LÜTFEN İTİBAR ETMEYİNİZ. ...
devamı