Romanya Sendikaları Kazanılmış Haklarını Geri İstiyor

Romanya'da işçi haklarına yönelik saldırılar sürerken ve güvencesiz istihdam yaygınlaşırken, sendikalar, Sosyal Diyalog Yasası'nı değiştirmesi ve toplu sözleşme haklarının tamamını yeniden tanıması için hükümete baskı yapıyor.
Uluslararası Para Fonu'nun ve iş çevrelerinin baskısıyla 2011'de hükümetin parlamentoda tartışılmadan kabul ettiği Sosyal Diyalog Yasası Romanya'da çalışma ilişkileri sistemini köklü bir şekilde değiştirdi. İş yasasındaki değişiklikler istihdam ilişkisinin --iş sözleşmeleri, toplu pazarlık ve çalışma süreleri, sendikal temsil ve grev hakkı gibi-- bazı önemli yönlerini zedeledi. Özellikle, yasa ulusal düzeyde toplu pazarlığa son verdi ve işkolu düzeyinde toplu sözleşmeyi neredeyse imkânsız hale getirdi. 
Bu değişikliklerin yürürlüğe girmesinden bu yana işçiler için durum çok daha kötüleşti. Birçok yerel sendika temsil statüsünü yitirdi. IndustriALL üyesi Metarom sendikasının başkanı ve Tenaris küresel sendika ağının üyesi Alexandru Rus, “Sendikaların imzaladığı toplu sözleşmelerin sayısında büyük bir düşüş oldu” diyor.
Alexandru Rus sözlerini şöyle sürdürüyor: “Birçok işletmede toplu sözleşmeler, toplu pazarlık bilgi ve deneyiminden yoksun, işçi temsilcisi denen kişiler tarafından imzalanıyor. Bu koşullarda işçilerin çıkarları yeterince gözetilmiyor. Ayrıca, grev hakkının kısıtlanması sendikal eylem kapasitesini ciddi şekilde etkiliyor.”
IndustriALL Küresel Sendika ile IndustriAll Avrupa Sendikası, Romanya Başbakanı'na gönderdikleri ortak mektupta, işçi haklarına ve onların temsilcilerine yönelik saldırıları kınadı ve Romanya sendikalarının yasa değişikliği taleplerini tümüyle desteklediğini açıkladı.
Yürürlükteki yasa işverenlerin güvencesiz istihdam sözleşmelerini kullanmasını kolaylaştırıyor ve belirli süreli iş sözleşmelerinin süresini 24 aydan 36 aya çıkarıyor. Sendikaların verdiği bilgiye göre, yaratılan yeni istihdamın büyük bölümü geçici nitelikte. Ayrıca, işverenler, açık uçlu sözleşmelerle çalıştırılan işçilerin sayısını azaltmaya ve onların yerine belirli süreli sözleşmeyle çalışacak işçi almaya olanak veren yasadan yararlanıyorlar.
Romanya'daki IndustriALL üyesi sendikalar, diğer sendikalarla birlikte, toplu sözleşme haklarının içinin boşaltılmasını protesto etmek ve İş Yasası'nın değiştirilmesini talep etmek için geçenlerde Bükreş'te Çalışma Bakanlığı'nın önünde eylem yaptı. Ayrıca, Romanya'nın onayladığı uluslararası sözleşmelerin ihlaliyle ilgili olarak ILO'ya şikâyette bulunuldu. Sendikalar, yasanın ILO sözleşmelerine uygun hale getirilmesini sağlamak için, yeni kurulan hükümet üzerindeki baskıyı ve eylemlerini sürdürmeye kararlı.
IndustriALL Küresel Sendika Genel Sekreter Yardımcısı Kemal Özkan konuyla ilgili olarak şöyle dedi: “IndustriALL Küresel Sendika, Avrupa'daki kardeş örgütümüzle birlikte, Romanya'daki sendikalarla omuz omuza veriyor. Romanya'daki kardeşlerimizin insana yakışır çalışma koşullarını ve temel işçi haklarına saygıyı sağlamak için verdiği mücadeleyi desteklemeye devam edeceğiz.”