TPIC'de İşverenden Muvazaa Tespitine Bir İtiraz Daha

Petrol-İş'in örgütlü olduğu Türkiye Petrolleri'ne (TP) bağlı çeşitli üretim sahalarında Turkish Petroleum International Company (TPIC) tarafından alt işverenlere gördürülen faaliyetlerde yine Petrol-İş'in yaptığı muvazaa tespit başvurusu doğrultusunda yapılan incelemelerde, iş ilişkisinin muvazaalı bir işleme dayandığı tespit edildi.

TP'ye bağlı üretim sahalarında “Saha işletmeciliği” adı altında TPIC'in alt işverenleri aracılığıyla taşeron işçilere gördürülen iş ise yargı kararları ve müfettiş incelemeleri ile tespit edildiği üzere asıl iş niteliği taşıyor.

TPIC işvereninin itirazları reddedildi
TPIC işvereni, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Kurulu'nun 18.06.2014 tarihli ve 18.06.2014-7937İNC:2,9460/İNC:2 sayılı muvazaa tespit raporuna itiraz etti ve teftişe konu alt işverenlik sözleşmelerinin muvazaalı olmadığının tespitini talep etti. Söz konusu raporda TPIC'in alt işverenler Hazar ve Öztürk firması ile yaptığı sözleşmelerin muvazaalı olduğu ve işçilerin asıl işi yaptığı tespit edilmiş idi.

Yargılama sonucunda Ankara 2. İş Mahkemesi'nin 2014/820 E. ve 2016/78 K. sayılı kararı ile TPIC'in talebinin reddine ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Kurulu'nun 18.06.2014 tarihli ve 18.06.2014-7937İNC:2,9460/İNC:2 sayılı muvazaa tespit raporunun hukuken doğru olduğuna hükmedildi. TPIC'in bu kararı temyizi üzerine yapılan incelemede Yargıtay 22. Hukuk Dairesi 04.10.2016 tarih ve 2016/18145 E. ve 2016/22484 K. sayılı ilamı ile yerel mahkemenin kararını onadı.

TPIC işvereni kesinleşen kararı kabul etmiyor
Hukuken kesinleşen bu kararı kabul etmek istemeyen TPIC, bu sefer de Yargıtay 22. Hukuk Dairesi'ne maddi hata sebebiyle kararın düzeltilmesi için başvuruda bulundu.

Maddi hata sebebiyle kararın düzeltilmesi talebi; yasada başvuru şartları özel olarak düzenlenmiş bir hukuk yoludur.

İş Mahkemeleri Kanununun 8/3. maddesi gereğince İş Mahkemelerinden verilen kararlara ve buna bağlı Yargıtay ilamına karşı karar düzeltme yolu kapalıdır. Ancak; Yargıtay onama ya da bozma kararlarında açıkça maddi hatanın bulunduğu hallerde, dosyanın yeniden incelenmesi mümkün.

Yargı kararlarında maddi hata ne demek?
Yargıtay kararlarında da belirtildiği üzere maddi hata (yanılgı) kavramından amaç; Hukuksal değerlendirme ve denetim dışında, tamamen maddi olgulara yönelik, ilk bakışta yanılgı olduğu açık ve belirgin olup, her nasılsa, inceleme sırasında gözden kaçmış ve bu tür bir yanlışlığın sürdürülmesinin Kamu düzeni ve vicdanı yönünden savunulmasının mümkün bulunmadığı, yargılamanın sonucunu büyük ölçüde etkileyen ve çoğu kez tersine çeviren ve düzeltilmesinin zorunlu olduğu açık yanılgılardır.

Uygulamada zaman zaman görüldüğü gibi, Yargıtay denetimi sırasında, uyuşmazlık konusuna ilişkin maddi olgularda, davanın taraflarında, uyuşmazlık sürecinde, uyuşmazlığa esas başlangıç ve bitim tarihlerinde, zarar hesaplarına ait rakam ve olgularda ve bunlara benzer durumlarda; yanlış algılanma sonucu, açık ve belirgin yanlışlıklar yapılması mümkündür. Bu tür açık hatalarda ısrar edilmesi ve maddi gerçeğin göz ardı yapılması, yargıya duyulan güven ve saygınlığı sarsacağı gibi, Adalete olan inancı ortadan kaldırır ve yok eder.

Yargıtay; bugüne kadar maddi yanılgının belirlendiği durumlarda soruna müdahale etmiştir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 2002/10-895E ve 2002/838K, 2003/21-425E ve 2003/441K sayılı kararları da bu doğrultudadır.

TPIC işvereninin başvurusu kötü niyetli
Görüldüğü gibi Yargıtay onama ve bozma kararlarında maddi hata bulunması durumu ve sonuçları yukarıdaki gibi açıklanıyor.

Ancak TPIC'in Yargıtay'a yaptığı son başvuru dilekçesinde ise herhangi bir maddi hatadan söz edilmiyor, açıkça yargılamanın esasına girilerek kesinleşmiş bir mahkeme kararı sorgulanıyor; adeta yargılamanın yenilenmesi talep ediliyor.

Bu talep hukuken ve usulen doğru ve haklı olmadığı gibi, işçilerin yargı yoluyla kazandığı bir hakkın kullanılmasını ertelemeye yönelik kötü niyetli bir girişimdir. Yargının bu girişimin söz konusu kötü niyetli niteliğini değerlendirerek başvuruyu reddetmesi bekleniyor.

Petrol-İş üyesi yüzlerce petrol işçisini TPIC işçisi sayan ve bu yönde hukuki sonuçlar doğuran yargı kararı kesinleşmiştir. Bu kararın uygulanmasını ve bu karardan doğan hakların kullanılmasını engellemeye dönük nafile girişimlere karşı Petrol-İş, konunun takipçisi olmaya devam edecek.