Ücret artışında işgücü piyasası politikalarının rolü büyük

ILO'nun 2014/15 Küresel Ücret Raporu'nun sunumunda örgütün genel direktörü Guy Ryder şöyle diyor:

“Birçok ülkede ücretlerin ve ücretli istihdamın dağılımı, son zamanlardaki eşitsizlik trendlerinde ana faktör rolü oynuyor. Bu ise gelir dağılımında etkisi olan işgücü piyasası kurumlarının ve politikalarının --asgari ücret ve toplu sözleşme dahil-- önemini öne çıkarıyor.”

Gelişmiş ekonomilerde ücret artışı neredeyse sıfır düzeyine indi. Bazı ülkelerde ise gerçekte geriliyor. Rapora göre, gelişmiş ekonomilerde ortalama ücret artışı 2006'dan beri yılda yüzde 1 dolayında dalgalanıyordu, 2012 ve 2013'te ise daha da yavaşlayarak yüzde 0,1 ve 0,2'ye indi.

Ücret eşitsizliği adalet ve ekonomi sorunu olarak görülmeli

ILO'nun politikalardan sorumlu Genel Direktör Yardımcısı Sandra Polaski, “Ücretlerin durağanlaşmasına adalet ve ekonomik büyüme sorunu olarak yaklaşılmalıdır. Geneldeki eşitsizlik önemli ölçüde ücret eşitsizliğinden kaynaklandığı için, bu sorunu çözmek için işgücü piyasası politikaları gerekiyor” diyor.

Ne var ki, gelişmiş ekonomilerde ücretler gelişmekte olan ekonomilerdekinden ortalama olarak üç katı fazladır. 

Gelişmekte olan ekonomilerde, rapordan anlaşıldığına göre, bölgelere göre büyük farklılıklar var.

2013'te ücretler Asya'da yüzde 6,0, Doğu Avrupa ve Orta Asya'da yüzde 5,8 artarken, Latin Amerika ve Karayipler'de sadece yüzde yüzde 0,8 artış gösterdi.
Ortadoğu'da ise ücretler yüzde 3,9 artarken, Afrika'da sadece yüzde 0,9 artmış görünüyor. Ancak bu bölgelerle ilgili veriler yeterli değil.

Rapora göre, eşitsizliğin arttığı ABD ve İspanya gibi çoğu ülkede ücret ve istihdamdaki değişim faktör olarak ağır basıyor.

Kadınlar, göçmenler ve kayıtdışı ekonomideki işçiler gibi gruplar arasındaki büyük ücret farklılıkları da genel eşitsizliğe katkıda bulunuyor.

Özellikle gelişmiş ekonomilerde ücretler ile üretkenlik arasındaki uçurum da derinleşmiş. Bu ise ürünlerin değeri artmış olmasına rağmen, buna uygun ücret artışı olmaması demek.

“Bu trend, sermaye sahipleri kârına kâr katarken, işçiler ile ailelerinin ekonomik büyümeden aldıkları payın küçülmesi anlamına geliyor” diyor ILO.

Polaski şu saptamayı yapıyor: “Vergilerin ve sosyal koruma politikalarının da içinde yer aldığı mali yeniden dağıtım mekanizmaları çözümün bir parçası olmasına rağmen, eşitsizliğin çözümü tümüyle bunlara bağlanamaz. Kapsamlı bir stratejide, müterakki vergi politikalarının ve yeterli sosyal koruma sistemlerinin yanı sıra, asgari ücret politikaları, toplu pazarlığın güçlendirilmesi, savunmasız gruplara yönelik ayırımcılığa son verilmesi de dikkate alınmalıdır.”

IndustriALL Küresel Sendika genel sekreteri Jyrki Raina rapor konusunda şöyle dedi:

“Raporun bulgularını ve vardığı sonuçları memnuniyetle karşılıyoruz. Rapor, kapsamlı ulusal asgari ücret ve işkolu düzeyinde güçlü toplu pazarlıkla işçilere geçim ücreti sağlama mücadelemizi doğruluyor.."

Kaynak: IndustriALL Küresel Sendika