Asgari ücret: Öldürmüyor ama süründürüyor

ANKARA- AKP iktidarı, hükümete geldiği 2002'den bu yana sürekli düşürdüğü asgari ücret zam oranında bu yıl "rekor" kırmayı hedefliyor. AKP, asgari ücrete sadece yüzde 3 zam öngörüyor.

2013 yılında geçerli olacak asgari ücreti belirlemek için toplantılar, 4 Aralık Salı günü başlıyor. Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 4 Aralık'tan itibaren, AKP Hükümeti tarafından daha önce belirlenmiş olan zam oranını tartışacak. Komisyon 5'i işçi, 5'i sermaye, 5'i de devlet temsilcisi olmak üzere 15 kişiden oluşuyor. Komisyonda işçi tarafını Türk-İş, sermaye tarafını TİSK temsil ediyor.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanının tespit ettiği üyelerden birinin başkanlık ettiği komisyon, en az 10 üyenin katılımıyla toplanıp, oy çokluğu ile karar verecek. Oyların eşitliği halinde başkanın bulunduğu tarafın çoğunluk sağladığı kabul edilecek.

Asgari ücret, halen 16 yaşından büyük bekar bir işçi için brüt 940.50, net 739.79 lira olarak uygulanıyor. 16 yaşından küçükler için brüt 805.50, net 643.14 lira olan asgari ücret, kapıcılar için ise brüt 940.50, net 799.42 lira düzeyinde bulunuyor. Asgari ücretten 16 yaşından büyük işçiler için 200.71 lira, 16 yaşından küçük işçiler için 162.36 lira, kapıcılar için ise 141.08 lira kesinti yapılıyor. Bir asgari ücretlinin eline asgari geçim indirimiyle birlikte aylık 773 lira geçiyor.

AKP Hükümeti'nin 2013 Yılı Programı'na göre, asgari ücretin gelecek yılın Ocak ve Temmuz aylarında yüzde 3 arttırılması planlanıyor.

Yüzde 3 zam kabul edilirse, AKP iktidarının hükümete geldiği 2002'den bu yana asgari ücrete yapılan en düşük zam olacak.

YIL YIL ZAM ORANLARI

AKP, 2003 yılında asgari ücrete yüzde 21.9, 2004 yılında yüzde 43.02, 2005 yılında yüzde 10.03, 2006 yılında yüzde 8.65, 2007 yılında yüzde 9.93, 2008 yılında yüzde 8.98, 2009 yılında yüzde 8.32, 2010 yılında yüzde 9.54, 2011 yılında yüzde 9.82, 2012 yılında yüzde 12 zam yapmıştı.

Oysa AKP'nin iktidar olduğu 2002'den Kasım 2012'ye kadar doğalgaz yüzde 187.3, elektrik yüzde 199.2, benzin yüzde 197.6, mazot yüzde 241.6 zamlandı.

KARINLARINI 72 KURUŞLA DOYURMAK ZORUNDALAR

Asgari ücretliler, açlık sınırının altında yaşamaya mahkum ediliyor. DİSK-AR'a göre Ekim ayında açlık sınırı bin 50 lira, yoksulluk sınırı ise 3 bin 335 lira olarak hesaplanmıştı.

Mevcut haliyle asgari ücretli 4 kişilik bir aile, karnını ancak öğün başına 72 kuruşla doyurabiliyor. Oysa bir kişinin, günlük sağlıklı beslenebilmesi için ortalama 8 lira harcama yapması gerekiyor. Aylık geliri 773 lira olan asgari ücretlinin, barınma ve yakıt masrafları için ise 237 TL, çocuğun eğitim harcaması için de 2.5 TL ayırması gerekiyor.

DİSK-AR'ın hesaplamasına göre, asgari ücretlinin bir buzdolabı alması için, başka hiçbir eşya almadan 29 ay çalışması gerekiyor.

2007'DEN BERİ ENFLASYON YOKSULU EZİYOR

Yüzde 3'lük zam oranı, enflasyon altında ezilen asgari ücretlinin daha da yoksullaşması anlamına geliyor. Çalışma Bakanı, "Çalışanları ve emeklileri olduğu gibi asgari ücretlileri de bugüne kadar enflasyona ezdirmedik" dese de, rakamlar tersini gösteriyor.

Çünkü, enflasyon zengini değil yoksulu eziyor. BETAM'ın hesaplamasına göre, yoksulun enflasyonu, zenginin enflasyonundan yüksek. 2012 Mayıs verilerine göre, en zengin yüzde 20'lik dilimde enflasyon endeksi 207.8 iken, en yoksul yüzde 20'lik dilimde bu endeks 219'a kadar çıkıyor.

Yoksul enflasyonu daha çok gıda, konut, enerji gibi zorunlu tüketime; zengin enflasyonu ise ulaştırma, giyim ve ayakkabı, eğitim gibi lüks tüketime duyarlı olduğu için, 2007'nin ikinci yarısından bu yana bütün ülkeleri etkileyen enerji ve gıda fiyatlarındaki artışın Türkiye'de zengin ve yoksul kesim arasındaki enflasyon farkını arttırdığı görülüyor. 2003-2006 arasında en zengin ve en yoksul arasındaki fark görece küçük iken, 2005'in 3. çeyreğinden itibaren enflasyon farkı yoksul kesimin aleyhine dönerek istikrarlı bir biçimde artmaya başladı. İki kesim arasındaki fark 2012 Mayıs itibariyle 11.2 puan.