ENERJİ POLİTİKALARINDA İNİSİYATİF ÖZEL SEKTÖRE BIRAKILAMAZ

Ülkemizin en önemli enerji KİT’lerden birisi olan BOTAŞ’ı ve doğal gaz piyasasını doğrudan ilgilendiren düzenlemeleri içeren bir kanun teklifi TBMM’ye sunulmuştur.

7 Mart 2023 tarihinde TBMM’ye sunulan “Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” ile doğal gaz piyasasının daha da serbestleştirilmesi hedeflenmekte ve kamu kuruluşu BOTAŞ’ın yıllardır gündemde olan yeniden yapılandırılması ile ilgili hususların Cumhurbaşkanı Kararı ile düzenlenebilmesi öngörülmektedir.

Teklifin 15. maddesinde, BOTAŞ’ın faaliyetlerinin ayrıştırılması ve yeniden yapılandırılması amacıyla kurulacak şirketlerin işletme konusu, ticaret unvanı, sermayesi ve ortaklık yapısı ve bu kapsamda gerçekleştirilecek devir ve benzeri işlemlere dair hususların Cumhurbaşkanı Kararı ile düzenleneceği belirtilmektedir. Yine aynı maddedeki düzenlemeye göre, Bakanlık izni ile BOTAŞ’ın doğal gaz alım sözleşmelerine konu miktarların devri veya kontrat devri yapılabilecek, kontrat devri süreçleri tamamlanıncaya kadar BOTAŞ halihazırdaki ilgili kanunda bulunan piyasa payı sınırlamalarına tabi olmayacaktır.

TBMM’ye sunulan teklifle, 2001 tarihinde yasalaşan 4646 Sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanunu’nda öngörülen doğal gaz piyasasında serbestleştirme hedefi korunmakta, hatta ithalat ve ihracatta tabi olunan kısıtlamalar daha da esnetilerek serbestleştirmenin derinleştirilmesi amaçlanmaktadır.

Son dönemde dünyada yaşanan gelişmeler, enerji sektörünün stratejik özelliğini bir kez daha ortaya çıkarmıştır. Bu çerçevede, doğal gaz piyasasında serbestleşmenin ve özel sektörün payının arttırılması, doğal gazda kontrol ve denetimin piyasaya bırakılması sonucunu doğuracaktır. Bu durum enerjide arz güvenliği sorunları doğuracak ve toplumsal yarar açısından yeni sakıncalar getirecektir.

Üstelik doğal gaz piyasasının daha da serbestleştirilmesi öngörülürken, BOTAŞ’ın farklı şirketlere bölünmesi ve parçalanması gibi stratejik önemi olan konunun Cumhurbaşkanlığının bir kararnamesi ile düzenlenebilecek hale getirilmesi büyük riskler doğuracaktır.

Ülkemizin enerji politikalarında bir yapıtaşı niteliği taşıyan BOTAŞ’ın, 2001 yılında ekonomik krizden hemen sonra çıkarılan halihazırdaki kanunda yer aldığı biçimiyle, parçalanması ve şirketlere bölünmesi konusundaki iradenin hâlâ korunması düşündürücüdür. Çünkü BOTAŞ’ın parçalanması, enerji sektöründe bir zamanlar kamu elinde sağlanan entegrasyonun yıllar içinde özelleştirmelerle ortadan kaldırılması sürecinin yeni bir halkası olacaktır. Şirketlere bölünen BOTAŞ zayıflayacak ve çeşitli özelleştirme uygulamalarına daha hazır hale gelecektir. BOTAŞ’ın zayıflaması, doğal gaz piyasasında kamu yararı değil kâr etme odaklı faaliyet gösteren özel sektörün ağırlığının artması ile sonuçlanacaktır.

Enerji sektöründe ipler özel sektöre verildiğinde arz güvenliği tehlikeye girecek, yurttaşların ucuz, sürekli ve güvenilir biçimde doğal gaza erişiminde sıkıntılar oluşacaktır.

Petrol-İş Sendikası olarak örgütlü olduğumuz BOTAŞ’ı zayıflatacak ve parçalanma sürecini hızlandıracak her türlü düzenlemeye karşı olduğumuzu belirtiyor, enerjide özelleştirme ve serbestleşmeye karşı çıkıyoruz. Enerji politikalarında inisiyatif, kâr hırsı ile hareket eden özel sektöre bırakılamaz. BOTAŞ daha da güçlendirilmeli, enerjide kamu kuruluşlarımız entegre hale getirilmelidir.

Kamuoyuna saygıyla duyurulur,

Petrol-İş Sendikası
Merkez Yönetim Kurulu adına
Genel Başkan
Süleyman Akyüz