Madenciye yaşamak da zor!

Yerin yüzlerce metre altında, terminolojideki tanımıyla ‘’en ağır iş’’i yapan madencileri iş kazaları sonucu ölüm ya da yaralanma dışında çok sayıda meslek hastalığı da tehdit ediyor. Kanserden, organ yetmezliğine, iskelet hastalıklarından, cilt hastalıklarına kadar pek çok hastalıktan bazıları çalışırken ya da yıllar sonra ortaya çıkarak madencinin yaşam süresini azaltıyor ve yaşam kalitesini düşürüyor. Bunların bir bölümü madencilerde ruhsal rahatsızlıkları da tetikliyor.

Avrupa Birliği ve Türkiye tarafından finanse edilen ‘’Türkiye`de İşyerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Koşullarının İyileştirilmesi Projesi’’ nde, kömür tozlarının, çalışanlarda akciğer hastalıkları, cilt hastalıkları, alerji, kanserler ve psikonörotik rahatsızlıklara neden olabileceği belirtildi. Raporda madencilerin en sık karşılaştığı meslek hastalıkları sıralandı.

***

MESLEKİ KANSER
Madencilik sektöründeki insanların, kansere yakalanma riski daha yüksek. Çalışanlar, asbeste, radona, çeşitli yağlara, kobalta, kaynak dumanına, kurşuna, silikaya, dizel egzosuna, pasif sigara dumanına ve benzerine maruz kalırlar. Kayaçlar radyoaktif element içerir. Alfa ışınları yumuşak dokuya zarar verebilir ve kansere neden olabilir. Radon gazının etkileri, sigara dumanının solunması ile artar. Türkiye’deki bazı maden ocaklarındaki radon konsantrasyonlarının en iyi uygulama eylem seviyelerinin üstünde olduğu tespit edilmiştir. Pek çok maden ocağında ise ölçüm yapılmamıştır.

***
TOZUN YOL AÇTIĞI MESLEK HASTALIKLARI
Kömür tozları üst solunum yolu irritasyonu, öksürük, bronş daralması, KOAH ve astım alevlenmeleri  iel solunumsal enfeksiyonları ortaya çıkarır. Rahatsızlıklar aylar yıllar sonra, hatta bazen kişi o işten ayrıldıktan sonra ortaya çıkar. Bunların başlıcaları astım, kronik bronşit, amfizem, KOAH, akciğer ve plevra kanserleri ve enfeksiyonlardır. Silikoz, geri dönüşü olmayan ölümcül bir akciğer hastalığıdır. Uzun bir sessiz dönemi vardır. Semptomları,maruziyeti izleyen 20 yıl sonrasına kadar bir süre içinde ortaya çıkabilir. Kömür işçisi pnömokonyozu, kömür tozlarının akciğerlerde birikmeleriyle oluşan bir akciğer hastalığıdır. Yavaş gelişir, 10 yıldan erken görülmez. KOAH, akciğerlere hava akışının kısıtlanmasına yol açarak nefes darlığı yapar. Madenci astımı, kömür tozuna bağlı gelişebilir.

***
TETANOS
Tetanos, ölümcül olabilen ciddi bir hastalıktır. Maden ocaklarında topraktan ya da diğer organik maddelerden de geçebilir. Çene kaslarından başlayan kasılma, solunum sistemindeki kaslar da dahil olmak üzere vücuttaki diğer kaslara yayılır.

***
MADENCİ NİSTAGMUSU
Yer altı maden ocaklarında aydınlatmanın kötü olduğu yerlerde çalışanları etkiler. Aydınlık ve karanlık ortam arasında gidip gelen yeraltında 25 ila 30 yıl boyunca çalışmış kömür madencilerinde görülen meslek hastalığıdır. Karanlıkta veya loş ışıkta görme güçlüğü, parlak ışığa karşı aşırı duyarlılık ve tahammülsüzlük ile göz küresinin ritmik olarak titremesiyle bakılan nesnelerin hareket ediyormuş gibi görülmesi ve görme keskinliğinde bozukluk olabilir. Baş ağrısı ve baş dönmesi gibi genel rahatsızlıklar da ortaya çıkar. İlerleyen safhalarda psiko-nörotik semptomlar gelişir. Sinirsel rahatsızlıklar maden çalışanını tamamen kısıtlayacak denli şiddetlenebilir.

***
LEPTOSPİROZ
Sıçanların idrarıyla bulaşan ciddi bir hastalıktır. İlk olarak soğuk algınlığına benzer semptomlarla ortaya çıkar, böbrek ve karaciğer yetmezliğine kadar ilerler.

***
GÜRÜLTÜYE BAĞLI İŞİTME KAYBI
Kulak çınlaması ve sağırlığa kadar ilerleyebilen işitme kaybıdır. Kulak çınlaması, darbe gürültüsüne maruz kalan bireylerin yaklaşık %50’sinde görülür. İşitme kaybı geri döndürülemez. Gürültü yüksek tansiyon, kalp rahatsızlıkları, sinirlilik ve uyku bozukluğuna da neden olur.

***
KAS İSKELET SİSTEMİ RAHATSIZLIKLARI
Titreşime bağlı beyaz parmak sendromu damarlarda, sinirlerde, kas ve eklemlerde oluşan ve iş göremezliğe yol açan ağrılı bir rahatsızlıktır. Karpal tünel sendromu (KTS) Dirsekten aşağıda ve elde ağrı, uyuşukluk, yanma ve kas güçsüzlüğü görülür. Bel rahatsızlıkları yeraltı madenciliğinde, çalışanlar eğilmelerini ve dönmelerini gerektiren garip çalışma pozisyonlarını zorunlu kılan çevresel kısıtlamalarla karşı karşıya kalırlar. Genç, sağlıklı, aktif kişilerde görülür. Sinir kökü basısına kadar ilerleyebilir. Sonuçları uzun süreli ağrı, günlük faaliyetleri yürütme becerisinin azalması ve işi bırakma ihtiyacı olabilir. Epikondilit ya da tenisçi dirseği madencilikte en sık karşılaşılan hastalıklardan biridir. Tekrarlanan hareketlerin kol kasları üzerinde yaptığı baskı nedeniyle ortaya çıkar.

***
MESLEKİ CİLT HASTALIKLARI
Madencilikte karşılaşılan mesleki cilt hastalıkları, egzama, ürtiker, akne ve folikülit, ve cilt kanseri olarak görülür.

***
Hava kirliliği sağlığı tehdit ediyor
Soma Termik santraline bacagazı filtresi takılmaması nedeniyle Soma'da hava kirliliği çok yüksek boyutlara ulaştığı açıklanmıştı. Manisa merkezdeki kükürtdioksit ortalaması 17 iken, Soma'daki kükürtdioksit ortalaması 63 birimdir. Soma kükürdioksit ortalamasının en yüksek olduğu yedinci yer. Hava kirliliği nedeniyle kanser hastası sayısı dünya standartlarından dört kat daha fazladır. İlçede doğan çocukların büyük bir bölümünde astım ve bronşit gibi hastalıklar görülüyor.