Kayıtlara Massachusetts’in en büyük endüstri kazası olarak geçen Pemberton Fabrikası faciası, 10 Ocak 1860 tarihinde gerçekleşir. Bina, hiçbir uyarı işareti vermeden bir anda yıkılır. Amerikan tarihine de en büyük sanayi felaketi olarak adını yazdıran Pemberton Fabrikası faciasında 145 kişinin öldüğü ve 166 kişinin de yaralandığı tahmin ediliyor.

1860 yılının Ocak ayının 10’u Salı günü öğleden hemen önce, çoğu İrlanda göçmeni kadınların ve yanlarında çalıştırdıkları kızlarının oluşturduğu, kimi kaynaklara göre 600, kimi kaynaklara göre 800 kişinin çalıştığı fabrika, önce eğilmeye başlar, ardından büyük bir gürültüyle çöker.

Düzinelerce insan anında ölür, çoğu çocuk ve kadın yüzlerce işçi bir anda yığınların altında kalır. Gün ışımaya başlar başlamaz kurtarma çalışmaları da başlar, enkazın altından ölü ve yaralılar çıkartılmaya başlar.

Kurtarma çalışmaları durmuştur. Enkaz yığınlarının altındaki çığlıklar kısa sürede yerini sessizliğe bırakır. Yangın, yıkıntıların arasında kurtarılmayı bekleyen ve birazcık da olsa yaşama şansı olanların son umudunu da yok eder. Kurtarma çalışmalarına katılanlara enkazdan yanmış bedenleri çıkarmaktan başka yapacak şey kalmamıştır.

Faciayla ilgili dönemin basınında çıkan haberler, olayın büyüklüğü ve yarattığı etkiyi göstermesi açısından önem taşıyor.

Boston Almanac haberi şöyle verir:

"Massachusetts Lawrence kentinde bulunan Pemberton fabrikası, yaklaşık 800 kişinin çalıştığı esnada çöktü, çoğu çalışan, yıkıntıların arasında kaldı. Yıkımdan dört saat sonra çıkan yangın, kurtarma çalışmalarını engelledi. Bu korkunç faciada 115’ten fazla insan feci şekilde can vermiş, en az 165 insan yaralanmıştır."

"Yıkımdan sonraki görüntü anlatılması güç derecede dehşet vericiydi. Erkek, kadın ve çocuk yüzlerce insan yıkıntıların arasında yanarak can verdi. Yaralanmamış, ancak kalasların altında ya da arasında mahsur kalmış bazı işçiler ise arkadaşları tarafından kurtarıldı. Kalanları ya ölmek üzereydi ya da çoktan ölmüştü. Kırılan lamba yığınları ateşe verince, herkes yıkımdakileri kurtarmak için ne yapacağını şaşırmıştı. Birkaç saniye içerisinde yıkıntılar alevlerle kaplandı."

American Heritage dergisi facianın gerçekleştiği gün öğleden sonra şöyle yazar:

"Önce tiz bir uğultu sesi, ardından uzun süren sağır edici bir ses ve yıkım. Binanın bir bölümündeki tuğla duvar büyük bir çıkıntı yaparak yıkılmış, ardından saniyeler içinde Pemberton tümüyle çökmüştür. Tonlarca ağırlıkta makine yığınlarlarla ve içindeki kurbanlarla birlikte devrilmiş, alaşağı olmuştu. Fabrika binası, birkaç dakika içinde bükülmüş demir, dağılmış kiriş, toz haline gelmiş tuğla ve can çekişen insan yığınına dönmüştü."

Pemberton Fabrikası faciasından sonra yapılan araştırmalar, binanın önlenebilir bir dizi sebeple yıkıldığını ortaya koyuyor. En büyük faktör, binanın taşıyacağı yük limitlerinin görmezden gelinerek üst katlara tonlarca ağırlıkta makinenin yığılmasıydı. Ayrıca bina inşaatı bakımından standartların oldukça altındaydı. Tuğla duvarların harçları kurallara uygun değildi, ayrıca yanlış bir şekilde desteklenmişti.

Katları taşıyan demir kolonlar basit ve dayanıksızdı, ama yine de kullanılmıştı.