Bir kocayla psikiyatırı arasında geçen diyalog:

 

"EŞİM ÇALIŞMIYOR, EV KADINI"

 

ABD'nin Florida eyaletinde, kendisi de bir anne olan dövme sanatçısı Ryshell Castleberry, diğer bütün anneler gibi, sürekli "İyi de gün boyu ne yapıyorsun?" sorusuyla karşılaşmaktan sıkılınca, düşüncelerini kağıda dökerek sosyal medya sayfasında bir yazı yayınlar. Sosyal medyada milyonlarca kez paylaşılan bu yazı, "çalışan kadın - ev kadını" ayrımına eleştirel bir bakış sunması ve tüm dünyada çoğu kadının aynı deneyimi yaşadığını göstermesi açısından önem taşıyor.

 

Kadınların ücret almadan, karşılıksız olarak yaptıkları işlere dair dergimizde pek çok kez söyleşiler, yazılar yayınladık, istatistikler paylaştık, konuyla ilgili karikatürlere yer verdik. ABD'nin Florida eyaletinde anne olduğu halde "bütün gün ne yapıyorsun" sorularıyla karşılaşmaktan bıkan Ryshell Castleberry isimli dövme sanatçısı kadın, sosyal medya sayfasında, aşağıda mizahi bir dille kaleme aldığı yazıyı paylaşır. Yazı, kısa sürede milyonlarca kişi tarafından paylaşılır. Çünkü aynı durumda olan milyonlarca kadın bulunuyor.

Kadınları ev kadını - çalışan kadın diye ayıran; evde yapılan işleri "gerçek" işten saymayan anlayışa karşı eleştirel bir bakış getiren yazı, pek çok dile evrildi. Dünyanın birçok ülkesinde kadınların favorisi haline gelen yazı, bir kocayla psikiyatr arasında geçen diyalogdan oluşuyor.

Eşim Çalışmıyor

Psikiyatr: Geçinmek için ne iş yapıyorsunuz?

Koca: Bir bankada muhasebecilik yapıyorum.

Psikiyatr: Peki eşiniz?

Koca: O çalışmıyor. Ev kadını.

Psikiyatr: Evde kahvaltıyı kim hazırlıyor?

Koca: Çalışmadığı için eşim hazırlıyor.

Psikiyatr: Eşiniz sabahları saat kaçta uyanıyor?

Koca: Erkenden uyanıyor çünkü her şeyin önceden organize edilmesi gerekiyor. Çocukların öğle yemeğini ayarlıyor, giyimlerinin temiz, saçlarının taranmış olmasını sağlıyor, kahvaltılarını yediriyor, dişlerini fırçalayıp fırçalamadıklarını kontrol ediyor, okul çantalarını düzgün hazırlamalarını sağlıyor. Bebekle ilgileniyor, bezini ve kıyafetlerini değiştiriyor. Emziriyor ve mamasını hazırlıyor.

Bunlar sadece sabahları yaptıkları. Kocası işteyken yaptıklarını da dinleyelim...

Psikiyatr: Çocuklar okula nasıl gidiyor?

Koca: Eşim götürüyor, çünkü çalışmıyor.

Psikiyatr: Eşiniz çocukları okula götürdükten sonra ne yapıyor?

Koca: Genelde dışarıda olduğu süre içinde ne yapacağına karar vermesi biraz zaman alır, bu yüzden bebek koltuğunu sık sık takıp çıkarması gerekmez. Fatura ödemesine veya süpermarkette durmasına gerek kalmaz. Bazen bir şey unutur ve bebek arabasıyla bütün yolu tekrar gidip gelir. Eve gelince tekrar bebeği yedirmek ve emzirme, bezini değiştirmek ve uyutmak zorunda. Sonra mutfağı toparlar, çamaşırları yıkar, evi temizler. Bilirsiniz işte, çalışmadığı için.

Koca işten gelip dinlenirken, eşi, gerçek iş sayılmayan işleri yapmaya devam eder...

Psikiyatr: Akşamları, ofisten eve döndükten sonra ne yapıyorsunuz?

Koca: Dinleniyorum tabii ki. Tahmin edeceğiniz gibi, bütün gün bankada çalıştığım için yorgun oluyorum.

Psikiyatr: Eşiniz akşamları ne yapıyor?

Koca: Akşam yemeğini hazırlıyor, çocuklara ve bana sofra kuruyor, bulaşıkları yıkıyor, evi bir kez daha toparlıyor, köpeği dışarı çıkartıyor, yemek artıklarını da tabii. Çocukların ev ödevlerini yapmalarına yardım ediyor, pijamalarını giydiriyor. Bebeğin bezini değiştiriyor. Çocuklara ılık süt veriyor, dişlerini fırçalatıyor. Yatakta belli aralıklarla emzirmeye devam ediyor, ihtiyaç olursa bir kez daha bezini değiştiriyor. Çünkü çalışmıyor ve işe gitmek için kalkması gerekmiyor.

Bu işler, dünyada çoğu kadının bir günde düzenli olarak yaptığı işlerdir. Kadınlar, bu işleri yapmaya sabah erkenden başlar ve gecenin geç saatlerine kadar devam eder. Bu da "çalışmıyor" olarak nitelendirilir? Ev kadınlığına diploma verilmiyor, ancak aile hayatında bu işlerin çok büyük bir önemi var.

Eşinize, annenize, büyükannenize, teyzenize, halanıza, kızkardeşinize, kızınıza iyi davranın ve takdir edin. Yaptıkları fedakarlıklar paha biçilemez değere sahiptir. Ryshell Castleberry

 

Castleberry, yazısını annelik mesleğiyle ilgili bir şiirle noktalıyor:

 

Ona biri sorduğunda,

"çalışıyor musun yoksa sadece ev kadını mısın"

Cevabı olur:

Evin kadını olarak günde 24 saat çalışırım,

Anneyim, kadınım, kız evladıyım,

Alarm saatiyim, aşçıyım, hizmetçiyim,

Ustayım, çırağım, bebek bakıcısıyım,

Hemşireyim, el işçisiyim, güvenlik memuruyum,

Danışmanım, rahatlatıcıyım,

Tatilim, hasta raporum, boş günüm yoktur.

Gece gündüz çalışırım,

Karşılığında bir maaş verilmez,

Buna rağmen, sürekli aynı sözlerle karşılaşırım:

"İyi de bütün gün ne yapıyorsun?"

Hayatlarını , ailelerinin iyiliğine adayan tüm kadınlara ithaf olunur.

Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı'nın (OECD) iki yıl önce yayınladığı "Toplumsal Cinsiyet Eşitliği'nin Peşinde" raporunda yer alan 'ücretsiz işlerde toplumsal cinsiyet eşitsizliği" verilerine göre, kadınların en çok ücretsiz işlere zaman ayırdığ ülke Türkiye. Türkiye'de kadınlar, ücretsiz işlere günde 377 dakika ayırırken, erkekler 116 dakika ayırıyor. Türkiye'yi 373 dakikayla (erkekler 113 dak.) Meksika izliyor. Kadınların ücretsiz işlere en az zaman ayırdığı ülke ise günde 207 dakikayla İsveç (erkekler 154 dak.). Birleşmiş Milletler araştırmasına göre, tüm dünyada, kadınlar, ücretsiz işlere erkeklerden 2.6 kat daha fazla zaman ayırıyormuş.

 

 

(Petrol-İş Kadın Dergisi, Sayı 61, Temmuz 2019)