ILO Gözlem: Covid19 ve Çalışma Yaşamı raporuna göre:

Kadınlar Pandemiden

Orantısız Şekilde Etkilendi

Bu yılın Mart ayından beri dünyayı saran, iş yaşamını, çalışma koşullarını büyük ölçüde olumsuz etkileyen, Covid19 virüsünün neden olduğu pandemi, tüm dünyada kadınların yoksullaşmasına, pek çok sektörde işsiz kalmasına veya çok düşük ücretlerle, çoğunlukla virüse yakalanma riski bulunan sağlıksız koşullarda çalışmasına sebep oldu.

Sendikalı işyerlerinde bu olumsuz koşullar en aza indirilmişse de, kadınların geleceklerini yakından ilgilendiren güvenceli çalışma, tazminat ve emeklilik hakları üzerindeki tehdit varlığını sürdürmektedir.

Petrol-İş Sendikası'nda otomotiv ve ilaç gibi, üretime ara verilmesinde sakınca bulunan sektörlerin dışındaki işkollarında kadınların çoğunluğu kısa çalışma ödeneği alarak evden çıkmamış, tekrar eski düzenlerinde çalışabilmek için pandemi koşullarının sona ermesini beklemektedir. Petrol-İş'in girişimleriyle, kadın-erkek tüm üyelerin hakları korunarak pandemi öncesi ücretlerini almaları sağlanmıştır.

Ancak pandeminin kadın çalışanlar üzerindeki tek sonucu ücretler değil şüphesiz. Hem ülkemizde, hem dünyada yapılan bütün araştırmalar, kadınların pandemi döneminde ev işleri, çocuk, yaşlı ve hasta bakımı gibi ücretsiz işlerindeki olağanüstü artışa işaret ediyor.

ILO'nun altıncı baskısını Eylül 2020'de yayınladığı ILO Gözlem: Covid19 ve Çalışma Yaşamı başlıklı rapora göre, kadınlar, pandemiden orantısız şekilde etkilendi. Raporda pandeminin kadın çalışanları birçok açıdan orantısız etkilediği belirtilirken, son on yıllarda toplumsal cinsiyet eşitliği açısından kaydedilen ilerlemenin bir kısmının kaybedilmesi, bunun sonucu iş yaşamındaki eşitsizliklerin daha da artması riskiyle karşı karşıya bulunulduğu hatırlatılıyor.

Raporda, önceki krizlerin aksine, başta kadınların en çok çalıştığı hizmet sektörü olmak üzere, kadın istihdamının erkeklerden daha büyük risk altında olduğu belirtiliyor: "Küresel olarak, hemen hemen 510 milyon veya tüm istihdam edilen kadınların %40’ı, konaklama ve yiyecek hizmetleri, toptan ve perakende ticaret, emlak, iş ve yönetim faaliyetleri ve imalat dahil olmak üzere, çok ağır zarar görmüş sektörlerde istihdam edilmektedir."

Buna ek olarak, yine kadınların ağırlıklı çalıştığı sağlık ve sosyal hizmet sektöründe de Covid19'a yakalanma riskinin daha büyük olduğu belirtilirken, artan ücretsiz bakım işlerinin de erkeklerden çok kadınları etkilediği ifade ediliyor. Yine çoğunluk olarak kadınların çalıştığı düşük ücretli ve kayıtdışı işlerde en çok iş kaybına uğrayanlar kadınlar olmuştur. Rapora göre, ücretli işçiler arasında, küresel olarak cinsiyete dayalı ücret farkı yaklaşık %20'lerde seyrediyor. ■