Dünya Kapitalizmi Toparlanamıyor

MERKEZ bankalarının piyasalara trilyonlarca dolar para aktarmasına rağmen dünya kapitalizmi toparlanamıyor. QE politikaları (Piyasaya ucuz ve bol miktarda para boca edilmesi) emekçiler için zararlı bir durum oluşturuyor ve sermayeyi/bankaları kurtarmaktan öteye gitmiyor.
Dünya kapitalizminin mevcut durumunu İngiliz burjuva siyasetçi ve ekonomistleri özetliyor: "yeni bir krizin işaretlerinin" görüldüğünü söyleyen Başbakan Cameron, "resesyonun eşiğindeki Avrupa bocalıyor, gelişmekte olan ülkeler yavaşlıyor, Orta- doğu'daki çatışmalar ve Rusya-Ukrayna krizi güvensizliği artırıyor" derken, Marksist olmadığı kesin İngiltere Merkez Bankası Başkanı Carney, Komünist Manifesto'ya göndermeyle "Avrupa'da bir hayalet dolaşıyor; ekonomik durgunluk hayaleti" diyor.

Geçen hafta olan bitenler

JAPONYA: Başbakan Abe, ekonominin durgunluğa girmesinin ardından, erken seçim kararı aldı. Abe, sermaye yanlısı politikaları yüzünden şişen bütçe açığını kapatmak için vergileri arttırmak istiyordu ancak resesyon nedeniyle bu plandan vazgeçmek zorunda kaldı. Abe hükümetine destek yüzde 40'ın altında.

ÇİN: Merkez Bankası ekonomiyi canlandırmak amacıyla iki yıldan sonra ilk kez faizleri düşürdü. Dünyanın ikinci büyük ekonomisinin bu sene yüzde 7.4 büyümesi bekleniyor; 1990 yılından beri en düşük büyüme hızı olacak.

YUNANİSTAN: Hükümet, Troyka'nın (IMF, Avrupa Merkez Bankası ve Avrupa Birliği) dayattığı 2.5 milyar avroluk kesintiyi yapmadı ve 2015 bütçesini meclise sundu. Kemer sıkma politikalarına karşı çıkan Syriza ise kitle desteğini arttırıyor. Son yoklamalara göre Syriza birinci parti. 17 Kasım'da 1973 öğrenci ayaklamasının yıldönümü için toplanan on binlerce kişi hükümet politikalarını protesto etti, polisle çatıştı. Benzer şekilde, ekonomik krizin emekçi kitleleri ezdiği İspanya'da da mevcut politikalara karşı çıkan ve kısa bir süre önce kurulan Podemos yoklamalarda birinci parti görünüyor.

AVRUPA: Avrupa Merkez Bankası (AMB) Başkanı Draghi: "Avro Bölgesi'nde ekonomi zayıf, büyüme ivmesi düşük"dedi. Avro Bölgesi'nde deflasyon ve resesyon riski var. Ekonomi üçüncü çeyrekte sadece yüzde 0.2 büyüdü, enflasyon yüzde 0.4 (AMB'nin hedefi yüzde 2), işsizlik yüzde 11.5. AMB geçen hafta, bankaların daha fazla kredi vermelerini sağlamak ve ekonomiyi canlandırmak amacıyla menkul kıymet alımlarına başladı. Ancak, işsizlik, yüksek hanehalkı borcu yüzünden insanlar yeni kredi almak, bankalar da belirsizliğin hakim olduğu bu konjonktürde şirketlere kredi vermek istemiyor. AMB'nin aktaracağı parayı bankalar muhtemelen yeniden spekülatif faaliyetlerde kullanacak.

PETROL: Rusya üretimi azaltmayı düşünürken, İran OPEC ülkelerine petrol fîyaüannın düşüşünü durdurmak için ortak hareket etme çağrısında bulunuyor ancak başta Suudiler olmak üzere Körfez Ülkeleri kabul etmiyor. Haziranda 115 dolar/varil civarında olan fiyatlar Kasım'da 80 doların altına indi. Petrol fîyaüannın düşmesi, gelirlerinin büyük kısmını petrolden elde eden ve ekonomide sorunlar yaşayan ABD'nin "düşmanı" Rusya, Venezuela ve İran'ı etkiliyor.

'Taşıma suyla değirmen dönüyor'

KORKUT BORATAV: Avro Bölgesi yeniden durgunluğa saplandı. Sıfır büyüme var. Avrpa ekonomisi ise dünya ekonomisini olumlu yönde sürekleyecek atılımlar yapmıyor. Merkez Bankası'nın artırdığı likitide krediye dönüşmüyor. Sıfır faizli fonlar sadece sermaye grublarına ihtilal ediyor. Merkez Bankası'nın bu hamleleri 'taşıma suyla değirmen döndürme' niteliğinde. Türkiye için mevcut tabloda ekonomi canlanır gibi göünüyor fakat Türkiye'de ihracatı destekleyecek bir talep yok. Tikitide bizim ülkemize yeniden akmaya başlarsa geçici bir canlanma gündeme gelebilir. Bizim için düşen faiz oranı, ucuz döviz ve canlanan iç piyasa aslında geçici bir toparlanma. Bu durum sadece büyük sermaye gruplarını olumlu etkiliyor. İşçiler emekçiler bu senaryodan umduğunu alamıyor. Bu aşamada MB'nın geçici atılımlar değil daha sağlam atılımlar yapması şart.

 
Kaynak: BirGün Gazetesi