İnsana Yakışır Çalışma İçin Küresel Eylem Günü olan 7 Ekim'de maden ve metal devi Rio Tinto'nun işçileri işverenin güvencesiz çalışmaya son vermesi talebiyle bütün dünyada ortak eylem gerçekleştirdi.
Ortak eyleme Rio Tinto'nun 14 ülkedeki işyerlerinde IndustriALL üyesi sendikalar katıldı. Sendikalar şirketin politikalarını değiştirmesini sağlamak için bir sendika ağı kurdu.
7 Ekim'de Rio Tinto'dan sendikaların ortak talepleri şunlar:
Sürekli işçilerin yerine güvencesiz işçilerin getirilmesine son verilmesi
Yeterli ücret ve sosyal haklar içeren güvenli işler sağlanması
İşçilerin haklarına (iş sağlığı ve güvenliği hakları dahil) saygı gösterme konusunda tedarikçilerin ve taşeronların zorlanması
İşçilerin ve sendikaların iş sağlığı ve güvenliği konularına anlamlı katılım hakkına saygı gösterilmesi
Rio Tinto ağındaki her sendika (işyerlerinde bildiri dağıtmaktan kitlesel toplantılara kadar uzanan) farklı eylemler yaptı. 14 ülkeden sendikalar Rio Tinto'ya taleplerini içeren ortak bir mektup da gönderdi.
Rio Tinto'da işçilerin güvenliği yok. İş kazalarında işçi ölümleri Kanada, Şili, Gine, Endonezya, Madagaskar ve Güney Afrika'da 2015 yılında da sürdü.
Rio Tinto'da bir başka tehlikeli gelişme, tamgün çalışan sürekli kadroların yerine getirilen taşeron işçilerinin ya da güvencesiz işçilerin sayısındaki artıştır. Uygulanan strateji, işçilerin haklarını, sosyal güvencelerini ve işverenin sorumluluğunu kısıtlarken işçilerin güvenliğini tehlikeye atmak anlamına geliyor.
IndustriALL son dönemde güvencesiz çalışmanın etkileri konusunda Rio Tinto işçileriyle ilgili bir araştırma yaptı. Sonuçlar iç karartıcıydı. Anketin bulguları, işgücünün yüzde 70 kadarının güvencesiz olduğunu ve bu trendin artış gösterdiğini ortaya koyuyor. Endonezya'da büyük Grasberg maden işletmelerinde güvencesiz çalışma son beş ila on yıl boyunca iki katına çıktı.
Sürekli işçiler işten çıkarılıyor ve yerlerine geçici sözleşmelerle işçiler alınıyor. Rio Tinto'nun Namibya'daki işletmelerinde geçici sözleşmelerle işe alınan işçiler daha önce işten çıkarılan kadrolu işçilerdi.
IndustriALL Küresel Sendika'nın Genel Sekreter Yardımcısı Kemal Özkan bu konuda şöyle dedi: “Sözleşmede böyle bir değişikliğin bir işçiyi nasıl güçsüz bırakacağını tasavvur edebilirsiniz. İşçi, işyerinde gördükleri muameleyi protesto etmek için seslerini yükseltmenin cezası olarak sözleşmelerinin yenilenmemesi ihtimaliyle karşı karşıya kalıyor. Rio Tinto kolayca farklı bir şekilde davranıp bütün sektörün öncüsü olabilecekken, her seferinde çirkin yönünü gösteriyor.”
Kaynak: IndustriALL Küresel Sendika
Çeviri: Petrol-İş Dış İlişkiler Servisi