Baraj ya da sendika tasfiye operasyonu

İşkolu barajı konusunda hükümetle işveren kuruluşları (TOBB, TİSK) ve işçi kuruluşları (Türk-İş, Hak-İş) arasında bir mutabakata vanldı. TBMM'nin ekim ayında açılmasıyla birlikte Toplu İş İlişkileri Yasasında yapılacak düzenlemeyle işkolunda ana baraj yüzde 3 olacak, bir geçiş süreci olarak da bu baraj ilk dört yıl için yüzde 1, daha sonraki iki yıl için ise yüzde 2 şeklinde uygulanacak.

Öncelikle şu aşamada 350 bin, yılsonu itibariyle de 600 bin işçinin toplu sözleşmesi, yani ücret zamları bir yasanın çıkmasına bağlı kılınıyor. Bu arada yasada işçi ve sendikalar aleyhine de birçok hüküm geçebilir. Öte yandan geçen yasama döneminde TBMM Sağlık ve Sosyal İşler Komisyonu'nda görüşülen Toplu İş İlişkileri Yasa Tasarısı'nda baraj sorunu şöyle bir hükme bağlanmıştı:

Komisyonun 19 Mart 2012 tarihli açıklamasına göre, hükümet tasarısında yüzde 3 olan işkolu barajı yüzde l'e indirildi. Geçici bir madde ile de Bakanlar Kuruluna işkolu barajını beş yıl süreyle yüzde 0.5 (binde 5) ile yüzde 3 arasında değiştirme yetkisi tanındı.

Sosyal İşler Komisyonu'ndan geçen metin daha sonra TBMM gündemine alınmadı ve yasalaşmadan öyle kaldı. Görüldüğü gibi mecliste son şeklini alan yasa tasarısında nihai işkolu barajı yüzde 1 olarak tespit edilirken Başbakan Erdoğan'la geçen perşembe günü yapılan toplantıda bu baraj esas itibariyle yüzde 3 olarak saptandı.

Gelelim geçiş sürecine.. Baraj ilk dört yıl için yüzde 1 olacak. DİSK Genel Sekreteri Adnan Serdaroğlu'nun verdiği bilgiye göre, yüzde l'lik baraj bile Türk-İş'ten 4, DİSK'ten 3 ve Hak-İş'ten 1 olmak üzere 8 sendikanın baraj altında kalarak 100 binin üstünde işçinin toplu sözleşmesiz kalmasına neden olabilecek.

Mevcut yüzde 10'luk işkolu barajı nihai olarak yüzde 3'e düşürülmekle birlikte 28 olan işkolu sayısının da 18'e indirilmesi sonucu, SGK istatistikleri dikkate alınacağından birleşmeden ötürü işkollarındaki işçi sayısının artması nedeniyle baraj eskisinden daha yüksek bir orana çıkmaktadır. DİSK Araştırma Enstitüsünün raporuna göre, bu oran kimi işkolları için yüzde 24'e yükselmekte, 18 işkolundan 6'sında üç konfederasyona bağlı tüm sendikalar baraj altında kalarak toplu sözleşme yapamaz duruma düşmektedirler.

DİSK Genel Başkanı Erol Ekici, 21 Eylülde İstanbul'daki Bölge Temsilciler Kurulu'nda yaptığı konuşmada, AKP iktidarının aslında sendikal yaşama baraj getiren 12 Eylül hukukunu resmileştirmek istediğini ve yandaş olmayan sendikaları tasfiyeyi amaçladığını söyledi. Erol Ekici, başta TOBB olmak üzere işveren kuruluşlarının baskısıyla baraj sorununun yasalaştırılmak istendiğini, Türk-İş ve Hak-İş'in de burada suç ortaklığı yaptığını ifade etti. DİSK Başkanı Ekici, ILO sözleşmelerinde herhangi bir barajın söz konusu olmadığını hatırlattı.

Erol Ekici, işçi sınıfının tavır koymaması halinde barajın arkasından kıdem tazminatının tasfiyesi ve esnek çalışmanın öngörüldüğü Ulusal İstihdam Stratejisi'nin geleceğini belirtti. DİSK, 28 Eylül Cuma günü Ankara'da Çalışma Bakanlığı'nın önünde "Yasaksız, barajsız sendikalar yasası" sloganı ile oturma eylemi yapacak...