BOTAŞ devre dışı bırakılıyor

Mustafa Çakır/Ankara

BOTAŞ'ı özelleştirmeye hazırlanan hükümet, doğalgaz ithal edecek şirketleri de kendisi belirleyecek. Petrol-İş Sendikası "Piyasaya hükümetten 'olur' alan şirketler girebilecek" uyarısını yaptı.

Hükümet zam üstüne zam yaptığı doğalgazın ithalatında kapsamlı değişikliğe gidiyor. Türkiye’nin yüzde 98 oranında dışa bağımlı olduğu doğalgazın ithalatında BOTAŞ’ın rolü azaltılırken, özel sektörün önü açılıyor. Petrol-İş Sendikası, yeni düzenlemeyle hükümetin ithalat lisans dağıtımına siyasi müdahalede bulunacağını vurgulayarak, “Piyasaya hükümetten ‘olur’ alan şirketler girebilecek” uyarısını yaptı.

Petrol-İş, Doğalgaz Piyasası Yasası’nda değişiklik yapılmasına dair tasarı taslağı ile ilgili Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’na iletilmek üzere görüş hazırladı. Doğalgaz ithalatının kamu kuruluşu BOTAŞ yerine özel şirketler eliyle yapılmasının yaratacağı risklere dikkat çeken Petrol-İş’in değerlendirmeleri özetle şöyle:

*Doğalgaz piyasasında ithalat, depolama ve ihracat faaliyeti yürütülebilmesi için lisans başvurularında aranan “teknik ve ekonomik güce sahip olunması” şartı, “teknik” ibaresi çıkartılarak “ekonomik güce sahip olunması” şeklinde değiştiriliyor. Bu durum büyük bir risk oluşturuyor.

* İthalat lisansı başvurusu yapan şirketlerin “ulusal iletim sisteminin gelişmesine ve güvenliğine katkıda bulunabilme” yeterliliğine sahip olması ve bu amaçla “sistemin gelişmesini gerçekleştirecek tüzel kişilerin yatırımlarına ekonomik destek sağlayabilmesi” şartı da kaldırılıyor.

*Yasadaki “Dağıtım şirketleri yurt çapında sadece iki şehirde lisans sahibi olabilir” ifadesi kaldırılıyor. Şirketlerin kaç dağıtım bölgesinde faaliyet gösterebileceklerine ilişkin herhangi bir hüküm yok.

* BOTAŞ 1-İletim. 2- LNG tesislerinin işletilmesi ve depolama faaliyetleri. 3- İthalat-ihracat ve toptan satış yürüten 3 ayrı şirkete bölünecek. Kuruluşun özelleştirilmesine zemin hazırlanacak.

* Mevcut yasada, BOTAŞ’ın ithalat payı yüzde 20’ye düşene kadar, doğalgaz alım sözleşmelerinin özel sektöre devri öngörülmekteydi. Tasarıda, bu hedef korunuyor. BOTAŞ’a, ithalatı ulusal tüketimin yüzde 20’sine düşünceye kadar yeni doğalgaz sözleşmesi yapma yasağı getiriliyor. BOTAŞ bu süreçte, sözleşmesi biten doğalgaz alım sözleşmelerini yenileyemeyecek.       

.