• industriAll global
  • industriAll europe
  • Retun See
  • Petrol-İş Kadın Dergisi
Belgesel: Petrol-İş Tarihi

İşçi sağlığı taşerona havale

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, ‘iş sağlığı ve güvenliği’ konusunun önemine işaret ederek konunun İş Kanununda yer aldığını, ama öneminden dolayı ayrı bir kanunda şekillendirilmesi gerektiğini ifade etmişti.

01.11.2011

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, ‘iş sağlığı ve güvenliği’ konusunun önemine işaret ederek konunun İş Kanununda yer aldığını, ama öneminden dolayı ayrı bir kanunda şekillendirilmesi gerektiğini ifade etmişti. Bu kapsamda, “İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Tasarısı Taslağı” hazırlandı. Ancak tasarı birçok yönüyle işçinin sağlığını gözetmekten uzak, işçi sağlığını da bir ticaret alanı haline çevirmeyi öngören bir yaklaşımla malüldür.

Adından da anlaşılacağı gibi tasarıda, işçi sağlığı yerine ‘işin sağlığı ve güvenliği’ temel teşkil etmektedir. “Bu Kanun kamu ve özel sektöre ait bütün işlere ve işyerlerine, bu işyerlerinin işverenleri ile işveren vekillerine, çırak ve stajyerler de dâhil olmak üzere tüm çalışanlarına faaliyet konularına bakılmaksızın uygulanır.” (md.2)  Bir sonraki maddede ise bazı askeri hizmetler, afet- acil durum hizmetleri, ev hizmetlerinde çalışanlar ve kendi hesabına çalışan küçük esnaf bu kanun kapsamı dışına alınıyor. İşçi sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin, çalışan sayısına bakılmaksızın bütün çalışanlara sunulması gerekir. Sanayi ve ticaret sektörüne ilave olarak iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri yaygınlaştırılarak tarım, kamu, basın ve hizmet sektörü gibi tüm sektörleri kapsamalıdır. Yine diğer Kanunlarla birlikte düşünüldüğünde Kamu çalışanları da bu kanun kapsamı dışında kalmaktadır.

KAMU ÇALIŞANLARI KAPSAMDA MI?

Kamu çalışanlarının “iş sağlığı ve güvenliği” hakkı 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda tanımlanmıştır. Kanun (madde 188) “kaza ve mesleki hastalık hallerini” tanımlıyor, ancak mağdur olanlar haklarını yıllardır alamıyorlar. Devlet kamu çalışanları için sigorta yasası çıkarmadığından ve çalışanlar adına prim ödemediğinden; devlet memurları iş kazası ve meslek hastalığı sigortası hakkından yararlanamıyor.

Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası (SSGSS) Kanunu gereğince memurlar adına çalışan ve devlet emekliliğe esas aylık tutar üzerinden (toplam %36) kısa ve uzun vadeli sigorta pirimi ödemektedir. Ancak, tüm sigortalılar için devlet tarafından ödenmesi gereken, iş riskine göre değişen oranlardaki (%1-6,5) “iş kazası ve meslek hastalığı primi” devlet memurları adına ödenmemektedir.

SSGSS Kanunu kamu çalışanlarını Genel Sağlık Sigortası kapsamına almıştır, ancak iş kazası ve meslek hastalığı sigortası kapsamına almamıştır. Bu anlamda memurların “iş kazası ve meslek hastalığı sigortası hakkı” bulunmuyor.
Tasarı, “İş Sağlığı ve Güvenliği ve Çalışma Ortamına İlişkin” 155 sayılı ILO sözleşmesi ve “İş Sağlığı Hizmetlerine İlişkin” 161 sayılı ILO sözleşmesi ile uyumlu değildir. Söz konusu sözleşmeler “çalışan” kavramından kamu çalışanları dahil tüm çalışanları içermektedir. Devletin öncelikle SSGSS Kanunu ile kamu çalışanlarına bu hakkı tanıması gerekir.

devamı için;