İşçilerin Durumu ve Geleceği

Mali Bakanı Şimşek'in yaptığı açıklamalarda TPAO, BOTAŞ ve Eti Maden'in özelleştirilmesinin  önü açılacağı anlaşılıyor. TPAO hisselerinin halka arz edilmesi, BOTAŞ iletim hatlarının özelleştirilmesi,  ETİ MADEN'e ait sülfirik ve borik asit fabrikalarının özelleştirilmesi amaçlanıyor.

Bu kamu kuruluşları Türkiye'nin tamamını sosyo-ekonomik anlamda derinden etkileyecek stratejik öneme sahipken, özelleştirme uygulamalarından en çok işçiler etkileniyor.

Petrol, kimya, lastik, plastik ve ilaç işkolunda işçilerin durumu

Sektörel düzeyde baktığımızda Petrol-İş Sendikası'nın da içinde bulunduğu Petrol, kimya, lastik, plastik ve ilaç işkolunda  435 bin 281 işçi bulunurken bunun ancak 42 bin 463'ü sendika üyesi durumunda. Sendikalaşma oranı ise yüzde 9,76  oluyor.

Petrol, kimya, lastik, plastik ve ilaç işkolu için kadın ve erkek sendikalı üye sayısına baktığımızda ise bu işkolunda 350 bin 391 erkek işçi bulunurken  84 bin 872 tane de kadın işçi mevcut. 350 bin 391 erkek işçiden 38 bin 642 tanesi sendikalı iken 84 bin 872 kadın işçinin ise sadece 1.969'u sendikalı.

Petrol, kimya, lastik, plastik ve ilaç işkolu'nda faaliyet gösteren sendikalardan 2014 Temmuz ayı istatistiklerine göre Petrol-İş Sendikası'nın  33 bin 24 üyesi,  Lastik-İş'in 8 bin 639 işçisi, İlkim-İş'in 16 işçisi, Öz Petrol-İş'in 712 işçisi, Tüm Petrol-İş 33, Pak Petrol-İş 39 işçisi bulunuyor.

Özelleştirmeler işçileri nasıl etkiliyor?

Türkiye'nin önemli kamu kuruluşlarını özelleştirme çabaları yeni değil. TPAO'dan ayrılan POAŞ 2000 yılında, İGSAŞ 2004 yılında, TÜPRAŞ 2006 yılında, Petkim 2008 yılında  özel sektöre devredildi. Aynı şekilde özelleştirme saldırıları bor madenlerini de kapsadı. Bor madenlerinin  faaliyetlerini düzenleyen 2840 Sayılı Kanun'dan değişiklik yapılarak hizmet alımlarının önünü açılmış ve borda özelleştirmeye niyetlenilmişti.

Gerçekleştirilen özelleştirme politikaları ise emekçileri olumsuz yönde etkilemiş, PETLAS'ta özelleştirilmeden önce 1.030 işçi çalışırken özelleştirilmenin ardından hemen bir yıl kadar sonra kalan işçi sayısı  631 inmişti. Yine TÜPRAŞ özelleştirilmeden önce  4 bin 345 işçiye sahipken özel sektöre devrinin ardından kalan işçi sayısı  3 bin 708 olmuş, aynı şekilde PETKİM 2 bin 497 işçiye sahipken özelleştirmenin ardından kalan işçi sayısı 1. 998'e düşmüştü.

Bor sektöründe özelleştirileceği açıklanan fabrikalarda yaklaşık 130 işçi çalışırken Bandırma'da 800'e yakın işçi borla ilgili tesislerde çalışıyor. Görüldüğü gibi özelleştirme uygulamaları işçilerin işten çıkarılmasıyla sonuçlanırken, kalan işçiler içinse esnek ve güvencesiz çalışma koşulları doğuruyor. Özelleştirmenin ardından 4/C statüsüne geçen işçiler için işten çıkarılmak daha da kolaylaşıyor.