• industriAll global
  • industriAll europe
  • Retun See
  • Petrol-İş Kadın Dergisi
Belgesel: Petrol-İş Tarihi

Meksika'da Bata işçisi tutuklandı

Kendisini sorumluluk sahibi bir şirket olarak pazarlayan Bata ayakkabı çokuluslu şirketi, Meksika'da bir işçinin tutuklanmasından sorumlu oldu. Yedi işçi daha tutuklanma tehdidi altında. Neden ise bu işçilerin uygulanan lokavta şirketin son vermesini istemeleri.

28.09.2015

Bata'nın iştiraklerinden Calzado Sandak adlı şirket dört yıl önce ekonomik gerekçelerle yasaya aykırı olarak fabrikayı kapattı. Şirket şimdi, dört yıldır fabrikanın dışında direnen işçiler hakkında “gasp” suçlamasıyla ceza kovuşturması açılmasını sağladı. Sendikanın genel sekreteri Gustavo Labastida Adriano halen cezaevinde. Çoğu fabrikada yıllarca çalışmış yedi arkadaşı da her an tutuklanabilir. 

Yavuz hırsızın ev sahibini bastırmasını andıran olay için Raina şöyle dedi: “Bata işçilerin haklarını koruyan iş yasasını çiğneyebiliyor ve sonra da işçileri meşru mücadelelerinden vazgeçmeye zorlamak için ceza yasasını kullanabiliyor.”

"Aslında bu işçiler tarafından işlenmiş bir gasp davası değil, şirket tarafından devlet makamlarıyla danışıklı olarak işlenmiş bir baskı ve tehdit davasıdır " diyen Raina şöyle devam etti:  “Yasa işçiler için kefaletin günlük ücreti geçemeyeceğini öngörmesine rağmen, bu davada kefalet 2 milyon küsur dolar olarak belirlenmiştir. Gustavo'nun bu parayı kazanması için 600 yıl gerekiyor. Elbette çalışacak bir işi olsaydı.”

Meksika'da çalışma hayatıyla ilgili devlet aygıtının işleyişi arızalı olabilir (bu yıl yapılan Uluslararası Çalışma Konferansı'nda, Meksika da çalışma standartlarının uygulanması açısından incelemeye alınan ülkeler listesinde yer alıyor) ama yasa açık: Bir şirket ekonomik nedenlerle toplu işten çıkarmaya gitmeden önce, yetkili makamların onayını almalıdır; bu nedenledir ki istihdam ilişkisi bir mahkeme kararıyla ya da taraflar arasında bir anlaşmayla sona erene kadar geçerliğini korur.

Şirket düşük üretkenlik nedeniyle fabrikayı kapatmak zorunda kaldığını öne sürüyor. Gelin görün ki işçilerin anlattıkları çok farklı. İşçiler şirket yönetiminin kötü kararlar aldığını, ucuz malzeme kullandığını ve işi yöredeki atölyelere yaptırdığını söylüyorlar. Kalan işleri korumak için sendika üretkenlik konusunda şirketle bir anlaşma yapıyor, ama şirket anlaşmada üzerine düşeni yerine getirmiyor ve fabrikayı bir gecede kapatıyor.

Raina şöyle diyor: “Bağımsız sendikaların haklarını çiğnemek için devletin düzmece sendikalara arka çıktığı bir ülkede bu elbette tesadüf değil. Calzado Sandak, işçilerin hem bağımsız bir sendikada örgütlendiği hem de bir toplu sözleşme bağıtladığı birkaç fabrikadan biriydi. Meksika yetkili makamlarının bu konuda atılan her adımda şirketle işbirliği içinde olması da şaşırtıcı değil. Şirketin işçilerin greve çıkması nedeniyle fabrikayı kapattığı yalanını devletin kabul etmesi de bu işbirliğinin bir parçasıdır.”

IndustriALL Küresel Sendika, İsviçre merkezli çokuluslunun tepe yönetimine, işçileri Bata çalışanları olarak kabul etmesi, işçiler hakkındaki tüm suçlamaları geri çekmesi ve uyuşmazlığı hızla ve adil bir şekilde çözmek için iyi niyetle müzakere etmek üzere Meksika'ya gitmesi çağrısında bulunuyor. IndustriALL sorunu görüşmek üzere şirketle acil bir toplantı istedi.

Çeviri: Petrol-İş Dış İlişkiler Servisi