Petkim'i alan hırslı bankacı: Ruben Vardanyan | Metin Münir-Milliyet

1991'de Sovyetler Birliği dağılmaya başlarken Peter Derby isimli bir Amerikalı 35.000 dolar sermayeyle Rusya'nın ilk yatırım şirketini kurdu ve adını Troika Dialog koydu.
 

Rus asıllı Derby, 1983'te New York Üniversitesi'nden mezun olduktan sonra bankacı olmuş, New York'ta National Westminster ve Chase Manhattan bankalarında çalışmıştı.

Komünizm çökerken Moskova'ya gitti ve DialogBank adı altında, Rusya'nın uluslararası lisans alan ilk özel bankasını kurdu. DialogBank ticari bankacılık yapacak, Troika Dialog ise yatırım bankacılığına yoğunlaşacaktı.
 

Derby, Troika Dialog'a üç kişi aldı. Bunlardan biri geçen haftaki Petkim ihalesiyle Türkiye' de adı duyulan 22 yaşındaki Ruben Vardanyan'dı.
 

Ermenistan'da doğan Vardanyan, mühendislik profesörü bir babanın ve araştırmacı bir annenin çocuğuydu. Babası gibi akademisyen olmak niyetiyle Moskova Üniversitesi'ne yazıldı ama komünizm yerini kapitalizme bırakmaya başlarken finansal işletmelerde büyük servet kazanabileceğini fark etti. Goldman Sachs'in Moskova ofisine başvurdu ama ona iş vermediler.
 

Çabuk yükseldi

Vardanyan Troika'da çabuk yükseldi. Derby 1996'da ona küçük bir hisse verdi ve şirkete genel müdür yaptı.
 

Derby iki yıl sonra çocuğunun eğitimi için Amerika'ya döndü ama fazla kalamadı. Birkaç ay sonra gelen büyük 1998 ekonomik krizi DialogBank'ı batırdı. Derby Moskova'ya dönüp üç yıl bankanın tasfiyesiyle uğraşmak zorunda kaldı.
 

Bu arada Vardanyan yükselmeye devam etti ve Troika'yı ele geçirdi.
 

Bu olay şöyle oldu. Yıl 2001. Vardanyan'ın Troika'da yüzde 10 hissesi var. Bankanın büyük hissedarları Moskova Bankası ve İsviçreli Opel ailesidir.
 

Vardanyan, Troika'nın büyük bir sigorta şirketi almasına önayak olur. Banka bu işi riskli bulur ve Vardanyan'ın istifasını ister. Vardanyan istifa etmek yerine 51 milyon dolar borçlanır ve bankanın Troika'daki yüzde 81 hissesini satın alır.
 

'Saygı duyulan sima'

Troika bugün Rusya'nın menkul kıymetler, yatırım bankacılığı, servet idaresi ve özel sermaye sahalarında faaliyet gösteren en büyük özel yatırım bankasıdır.

S&P'ye göre, Troika'nın 2005'te 66 milyon dolar olan kârı 2006'da 200 milyon dolara yükseldi. Sermayesi 375 milyondur. Vardanyan şirketin yüzde 65'ine sahiptir.

Bu arada Vardanyan da büyük prestij kazandı: Financial Times ondan Rusya'nın "sıfırdan zengin olan işadamları arasında en saygı duyulan simalarından biri" olarak bahsetti. Frankfurter Allgemeine Zeitung'a göre "Rusya'daki yatırımcıların azizler mertebesine çıkardığı adam"dı.

Ernst & Young 2004'te onu Rusya'da Yılın Girişimcisi seçti. Fortune dergisi "Yükselen 125 yıldız" listesine aldı.
 

Vardanyan'ın uluslararası ün, itibar ve servete sahip başarılı bir işadamı olduğuna kuşku yok. Ama bütün bu özellikleri onu Petkim'in patronu yapmak için ideal bir kişi yapıyor mu?

Bu soruya yarınki yazımda cevap vermeye çalışacağım.