• industriAll global
  • industriAll europe
  • Retun See
  • Petrol-İş Kadın Dergisi
Belgesel: Petrol-İş Tarihi

Petkim’i gözleyen adam! | Perihan Çakıroğlu-Bugün

Petkim ihalesi, bir kez daha gösterdi ki, küreselleşmenin cilvelerini biz Türkler çok iyi hesaplayamıyoruz. Hepimizin katkılarıyla yaratılan Petkim'i, çok paraya satmak adına ihaleye katılan firmaları araştırma gereği bile duymuyoruz.

PERİHAN ÇAKIROĞLU

Petkim ihalesi, bir kez daha gösterdi ki, küreselleşmenin cilvelerini biz Türkler çok iyi hesaplayamıyoruz. Hepimizin katkılarıyla yaratılan Petkim'i, çok paraya satmak adına ihaleye katılan firmaları araştırma gereği bile duymuyoruz. Aylardır Petkim ihalesi konuşuluyor, yetki belgeleri veriliyor ancak Özelleştirme İdaresi Başkanlığı, "Acaba karşımıza kimler çıkıyor?" diye muhataplarını incelemeye gerek duymuyor. Şimdi işler iyice karıştı. İhaleyi 2 milyar 50 milyon dolarlık teklifiyle kazanan TransCentral Asia Petrochemicals Ortak Girişim Grubu'nun üyelerinin arkasında kimler var? Görünüşte Kazaklar hakim. Ancak, sis perdesini aralayınca finansal ortak Troika Bank'ın sahibi Ruben Vartanyan'ın Ermeni diyasporasının önemli bir temsilcisi olduğu öğreniliyor. Yine grubun ortaklarından Eurosia'nın arkasında Kazak zengini Mashkevich'in adı dolaşıyor. 1 milyar dolarlik kişisel servetiyle Forbes zengini olan Mashkevich'in aynı zamanda Avrasya Yahudiler Konfederasyonu Başkanı olduğu iddia ediliyor. İhalede gazetecilere kartvizit bile vermeyen konsorsiyum üyeleri, dün bol bol açıklamalar yaptılar. Kafalar iyice karıştı. "Kim doğruyu söylüyor?" sorusu gündeme hakim oldu. Bütün bunlar olurken, ihaleye 2 milyar 40 milyon dolarla en yüksek ikinci teklifi veren Socar& Turcas - Injaz Konsorsiyumu, kendisini beklemeye aldı. Neden olmasın! PETKİM'İ ALIRIZ, MECBURUZ Birinciyi iyi araştırmadık. Bari ikinciye fokus olalım. Konsorsiyumda Azeri Devlet Petrol Şirketi Socar, Kazak Devlet Petrol Şirketi Kazmunaygaz, Türk firması Turcas ve S. Arabistan'ın bizim Koç ve Sabancı Grubu gibi iki büyük firmasının ortaklığıyla kurulan özel şirket Injaz var. Turcas Başkanı Erdal Aksoy, konsorsiyumun tamamen özenle ve bölgesel güç olma hedefiyle seçildiğini söylüyor. Aksoy, hedef planlarını anlatırken öncelikle ihalenin iptal edilmesi durumunda "Biz Petkim'i almaya hazırız. Hatta buna mecburuz" diyor. Ona "Neden almaya mecbursunuz?" diye soruyorum. Cevabı şöyle oluyor: "Size anlatmıştım. Kazanan konsorsiyum öyle iddialı ve hırsı davrandı ki, 2 milyar dolarlık limitimizi aştık ama üstüne 40 milyon dolar verip, daha çıkamadık. Petkim, planımızın önemli bir parçası. Onunla Batı Anadolu ve Avrupa'ya hitap edeceğiz. Ceyhan'da 4 - 5 milyar dolarlık harcamayla kuracağımız rafineri ve petrokimya tesisiyle de Gaziantep - Adana bölgelerini kapsama alanına alacağız. Çünkü, bu bölgede başta İsrailli olmak üzere Ortadoğulu firmaların hakimiyeti var. Bu pazara biz girmek istiyoruz." TURCAS, DEVLERİ BİRLEŞTİRDİ Erdal Aksoy'a konsorsiyumu nasıl kurduklarını da sordum tabii ki. "Çok araştırıp, çok özenle seçtik. Şahdeniz petrolü için Azeri Devlet Şirketi Socar, Kazak petrolleri için Kazak Devlet Şirketi Kazmunaygaz ve Ortadoğu petrolleri için de S. Arabistan'lı Injaz ve bir de Turcas yani biz Türkler varız. Turcas, adeta koordinasyon görevi yapıyor. S. Arabistan'ın yegane özel petrol şirketi. Tıpkı Koç'la Sabancı gibi iki şirket, bir araya gelmiş ve Injaz'ı kurmuş. Turcas'ı ise herkes biliyor. Yüzde 38'i halka açık, geri kalanı da bizlerin. Bu iş ortaklığını yaratmak için iki yıl çalıştık. Son 6 aydır ise gece gündüz uyumadık. Ancak, çok az bir farkla ihaleyi alamadık." Aksoy'a, birinci gelen grup üyelerini tanıyıp tanımadığını da soruyorum. "Gerçekten tanımıyoruz. İhalede tanıştık" diyor. İhaleyi 10 milyon dolarla kaçıran ikincinin öyküsü böyle. Şimdi Aksoy, Petkim'i gözeleyen adam durumunda. Kolay gelsin!..

Kaynak: BUGÜN GAZETESİ