1.3.2005 tarihli Borsa bülteninde özelleştirme idaresinin, Tüpraş’taki %65,76 oranındaki kamu payının %14,76’lık kısmını İMKB Toptan Satışlar Pazarında 15,46 YTL üzerinden 3.3.2005 tarihinde yurtdışında yerleşik kurumsal yatırımcılara satmayı planladığı belirtilmektedir.
Bu satışın yapılabilmesine karar verecek organ ÖYK’dır. ÖİB ancak ÖYK kararlarını uygulamakla yükümlüdür.
1.3.2005 tarihli Borsa bülteninde özelleştirme idaresinin, Tüpraş’taki %65,76 oranındaki kamu payının %14,76’lık kısmını İMKB Toptan Satışlar Pazarında 15,46 YTL üzerinden 3.3.2005 tarihinde yurtdışında yerleşik kurumsal yatırımcılara satmayı planladığı belirtilmektedir.
Bu satışın yapılabilmesine karar verecek organ ÖYK’dır. ÖİB ancak ÖYK kararlarını uygulamakla yükümlüdür.
21.7.2004 tarih ve 207 sayılı Toptan Satış Pazarının Kuruluş ve İşleyiş Esasları’nı düzenleyen Genelge’nin (V.) maddesinin (A) bendinde; Borsada işlem gören tüzel kişilerin şirket hisseleri ile ilgili başvurusunda yer alacak belgeler sıralanarak belirtilmiştir. (ii) maddesindeki “taraflar tüzel kişi iseler, varsa söz konusu tüzel kişilerin yetkili organlarınca alınan kararların bir örneği ve yetkililerin imza sirküleri” belgelerden biri olarak ifade edilmektedir.
Oysa bu devrin yapılabilmesi için ÖİB’ye, özel yetki veren bir ÖYK kararı bulunmamaktadır.
İlgili Genelge’nin (vii) bendinde, Satış Fiyatını belirleme yöntemine ilişkin açıklamaların yapılması yer almaktadır.
15,40 YTL/adet satış bedeline nasıl ulaşıldığı, genelgede belirtilen ölçütlere uygunluğu tartışmalıdır.
Genelge’nin 7. Maddesi’ndeki işlem fiyatının belirlenmesine ilişkin düzenlemeye göre, Tüpraş hisselerinin 10 günlük ağırlıklı ortalaması 16,7 YTL’dir. Bu ortalamadan yola çıkarak oluşturulması gereken fiyat bandı 13,4 ile 20,1 YTL arasındadır. Toptan satışa yönelik belirlenmiş fiyat ise 15,40 YTL/adet’tir.
Ağırlıklı ortalama fiyat 16,70 YTL’den bile düşük olan bu satış fiyatı, nasıl ve hangi ölçütlere göre belirlenmiştir?
Alıcı lehine oluşturulan bu fiyat düzeyi, kamu zararına yol açacaktır!
Nisan 2000 tarihinde yapılan halka arz işlemlerinde Tüpraş’ın piyasa değeri 3,9 milyar TL olarak belirlenmiştir. Söz konusu tarihten sonra;
- 3.9.2001 tarihinde 60 milyon dolar bedelle Petkim Yarımca Kompleksi ve 22.10.2002 tarihinde 16,5 milyon dolar bedelle DİTAŞ Tüpraş’a devredilmiştir.
- Master plan kapsamındaki yatırımların %90’lık bölümü tamamlanarak kuruluş güçlenmiş olmasına karşın piyasa değeri 3,2 milyar dolara nasıl düşmüştür?
- Halka arz olarak sunulan bu işlem, esasında kamuya ait %14,6 oranındaki A grubu hisselerinin tamamının bir yabancı fona devridir, yani blok satıştır.
Mayıs 2003 Takasbank verilerine göre yurtdışında yerleşik yabancılar 2000 yılında halka arz edilen %34,24’lük hisselerin %46,6 bölümüne yani Tüpraş’ın toplam sermayesinin %15,4’üne sahip olmuşlardır.
3.3.2005 tarihinde yapılacak satış işlemi ile bu pay, %30,16’ya yükselecek, yabancılar şirketin 1/3’üne sahip olacaklardır.
Şirketin yönetim yapısını tamamen değiştirecek nitelik taşıyan bu devir işleminde Rekabet Kurumu onayı bulunmamaktadır. Ülkemiz açısından telafisi güç bir duruma yol açacaktır.
569,3 milyon YTL (444 milyon dolar) karşılığında yabancı yatırımcılara devredilecek hisselerin bu satış bedeli, 12 Nisan 2005 tarihinde yapılacak Tüpraş Genel Kurulu’nda dağıtılacak kâr bedelleri (yaklaşık 84 milyon YTL’nin geri ödenmesiyle) 1 ay 9 gün sonra yaklaşık 486 milyon YTL’ye düşecektir.
Gerek hisse bedellerinin baskılanma ile düşürülmesi nedeniyle, gerekse 1 yıl bekleyerek kâr payı alacak küçük yatırımcıların aleyhine haksız işlemler yapılmaktadır.
Ülkemizin en gözde sanayi kuruluşu olan Tüpraş, dün olduğu gibi bugün de hukuksuz, arkasında kimlerin olduğunu bilmediğimiz şaibeli özelleştirme uygulamalarıyla parçalanarak yok edilmek istenmektedir.
Sendikamız, 2.3.2005 tarihinde hemen harekete geçerek bu devir işlemine karşı yargıya başvurmuştur.
Örgütlü gücümüzü harekete geçirme ve kamuoyunu bilgilendirme girişimlerimiz sürdürülecektir.
Kamuoyuna saygı ile duyurulur.
Mustafa ÖZTAŞKIN
Petrol-İş Sendikası
Merkez Yönetim Kurulu adına
Genel Başkan