Yediğimiz et kadar prim mi ödeyeceğiz?

Hilal Yağız

Genel Sağlık Sigortası (GSS) için ödenecek prim oranını tespit için doldurulması istenen Gelir Tespiti Hane Beyan Formu, görenleri şaşkınlığa uğratacak kadar detaylı soruları içeriyor. Ne kadar et, süt, sebze ve meyve tükettiğiniz sorulurken, kaldığınız evin kirasını beyan etmeniz de yetmiyor, bulunduğunuz muhitte kiraların ne kadar olduğunu da yazmanız zorunlu tutuluyor.

Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarına gidip “Gelir Tespiti Hane Beyan Formu”nu dolduranlar şaşkınlık ve hayret içinde kalıyorlar. Doldurulacak 3 sayfalık formda türlü ilginç sorulara rastlamak mümkün.

Formda sizden istenen “Ödediğiniz aylık kira” bölümünü doldurmanız yetmiyor, sizden bir de oturduğunuz muhitin ortalama kirası da soruluyor. Bunun için de formu doldurmadan önce semtinizde küçük bir kira araştırması yapmanız gerekiyor. En ilginç nokta ise, “Yapılacak hane ziyaretlerine izin veriyorum” bölümünü imzalamazsanız, 212 TL, yani en üst seviyede prim ödemeyi kabul etmiş oluyorsunuz.

KONTRAT MI, GSS FORMU MU?

“Eksiksiz” doldurulması istenen form için nüfus cüzdanı fotokopisini de teslim etmeniz gerekiyor. Tüm başvuran kişiler, hane halkının bilgilerini tek tek yazmak zorunda. Hane halkının mal beyanının yanı sıra ailede sağlık problemleri olan aile fertleri de soruluyor. Tüm bunların ardından orta sayfada hane konut bilgilerinde adeta emlakçı gibi yaşadığınız muhitteki ev kiralarını da yazmak durumundasınız. “Oturduğunuz konutu nasıl ısıtıyorsunuz” sorusu da var. Daha bitmedi. Ne kadar sıklıkla et, süt, meyve, sebze tükettiğiniz neden soruluyor sizce? Bu soruların altındaki şıkların başında “hiç” geliyor. “Hiç”, “ayda bir”, “hemen hemen her gün” şıklarından birini seçmek zorundasınız. Hane harcamaları ise bu soruların hemen altında yer alıyor. Harcamalarınız “gıda”, “giyim”, “yakacak”, “su-elektrik-gaz” olarak sıralanmış. Gelir tespitlerinin özellikle harcamalar üzerinden yapılacağı da biliniyor.  

Formun son sayfasında, “Yapılacak olan sorgulama, araştırma ve hane ziyaretlerine izin veriyorum” bölümü altında parantez içinde “mutlaka imzalayınız” yazıyor. Hemen yanında “izin vermiyorum” diye bir seçenek de var. Fakat bu hanelerin üzerinde koyu bir şekilde ve altı çizili olarak izin vermezseniz başınıza nelerin geleceği de yazıyor: “İzin veriyorum bölümü imzasız olan başvuru sahipleri; en üst seviyede prim ödeyeceklerdir.”  

İmzalamazsanız 212 TL primi ödemekle tehdit eden başvuru formu tüm başvuru yapılan merkezlerde şaşkınlığa yol açıyor. Gişedeki memurların tek yetkisi “eksiksiz” doldurulmuş  formları almak. Konu ile ilgili detaylı bilgi veremiyorlar, çünkü kendileri de bilmiyor.

KANIT YOK, BELGE YOK!

Formunuzu doldurup teslim etmişseniz, elinizde buna dair bir belge olmayacak. Bağlı bulunduğunuz kaymakamlıklara müracaat ettiğinizde memurlar tarafından “Yok böyle bir şey kardeşim. Senin için gerekmiyor” söylemleri ile karşılaşabilirsiniz. Uzman Ali Tezel’in bu konudaki uyarısı şöyle: “Bu söylemlere inanıp eve döndüğünüzde 31 Ocak  2012 tarihinden sonra gelir testi yaptırmadığınız için şahsınıza en yüksek GSS primi olan 212 TL’lik bir borç tahakkuk edecektir. Bu primi ödemediğiniz sürece de evinize her an haciz kağıdı gelmesi muhtemeldir. İşte bu yüzden GSS kapsamına giren bütün vatandaşlarımız bağlı bulundukları kaymakamlıklara bir dilekçe yazarak APS ile göndermelidir. İleride, “Gelir testini yaptırmadığınız için tarafınıza 212 TL GSS primi tahakkuk ettirilmiştir” şeklinde bir yazı geldiğinde; karşı tarafa gösterebileceğiniz bir geçerli belgeniz olsun. Bu da sizin en yüksek GSS priminden kurtulmanızı sağlayacaktır”. Ayrıca dilekçenin bir fotokopisi alınarak APS kağıdının “gönderme” belgesinin mutlaka saklanması da gerekiyor.