COVİD-19 ile mücadele Avrupa’nın birliği ve dayanışmasının da ne derece etkili olduğunu gösterecek kapsamlı bir test olacaktır.

Avrupa Komisyonu 6 Mayıs’ta yayımladığı “Bahar 2020 Ekonomik Öngörüleri”nde Avrupa ekonomisi için ayrıntılı bir rapor ortaya koydu. Komisyon Raporu bu yıl tarihi düzeyde yaşanacak bir ekonomik durgunluğa işaret etti.

Küresel gayrisafi milli hasılanın bu yıl %3 oranında daralacağı öngörülürken; salgına ve salgını önleme çalışmalarına yönelik alınan önlemlerin getirdiği zaruriyetler Avrupa ekonomisine ağır bir fatura çıkarıyor. Ekonomik faaliyetler neredeyse bir gecede üçte bir oranında durdu. Koronavirüs salgını Avrupa ekonomisini zaten durgunluğa geçiş döneminde, hatta küçülme döneminde vurdu. Gerçekten de Avrupa bölgesinde ekonomik büyüme 2019 yılında sadece %1,2 idi. Bu noktaya da kriz sonrası dönemde 2017’de %2,7’den gelmişti.

Avrupa Komisyonu “Bahar Dönemi Tahmini”nde Avrupa Birliği’nde üretimin bu yıl en iyi ihtimalle % 7,4 oranında daralmasını; 2021 yılında ise % 6,1 oranında büyümesini öngörüyor. Bu durum Avrupa Birliği tarihinin en keskin (düşüş) ivmesini ortaya koyuyor. Mevcut kriz ile karşılaştırıldığında 2008-2009 mali krizi Avrupa ekonomisini % 4,5 oranında daraltmıştı.

Avrupa Birliği’nde işsizlik oranı 2019 yılında % 6,7 iken 2020 yılında bu oranın % 9,0’a çıkması tahmin ediliyor. Bu oranlar rakamlara dönüştürüldüğünde 2019 yılında 14,4 milyon olan işsiz sayısının, 2020 yılında 19,6 milyona çıkması- ki bu bir yılda 5,2 milyon yeni işsiz- anlamına geliyor. Üstelik bu rakamlar kısa dönemli işsizlik rakamlarını da kapsamıyor. Bu krizi 2008-2009 mali krizi ile karşılaştırırsak 2008-2013 yılları arasındaki 5 yıllık dönemde 4 milyon işsiz vardı.

COVID-19’un sert ekonomik şokundan en fazla etkilenen sektörler, doğrudan hastalığın yayılmasını önlemek için alınan tedbirlerden etkilenen hizmet sektörü, perakendecilik, ulaşım, konaklama ve turizm sektörleriydi. Bununla birlikte karantina; havacılık, otomotiv, çelik, gemi yapım-söküm ve tekstil gibi imalat sektörlerindeki tedarik zincirlerini de derinden sarstı. COVID-19 bu sektörleri derinden, olumsuz olarak etkiledi ve bu sektörleri düzenli bir sermaye kaybı, sanayi ve üretim yeteneklerinin yitirilmesi ve bilgi ve beceri kaybı ile başbaşa bıraktı. 

COVID-19 Avrupa Birliği üyesi ülkeleri farklı düzeylerde etkliyor.

Avrupa’da 2020 istihdamındaki duruma yönelik tahminler dramatik. Fransa (-9,1); İspanya (-8,7); ve İtalya (-7,5) durumunda. Diğer taraftan Almanya, Belçika, Avusturya ve Danimarka’da toplam istihdam % 2’nin altında daralacak. Bu gibi farklı gelişmelerin ortak pazarı ciddi anlamada tahrif edebilir; ekonomik ve mali birliği tehdit edebilir.
IndustriAll Avrupa Sendikası Genel Sekreteri Luc Triangle yaşanan gelişmelere ilişkin yaptığı açıklamada şöyle konuştu:

Bu ekonomik durgunluğun derinliği -maliyeti ne olursa olsun-gözüpek ve kapsamlı bir karşılık gerektiriyor ve bu bağlamda kaybedecek zamanımız yok. Özellikle sanayi değer zincirlerini yeniden kuran ve güçlendiren koordineli ve geniş ölçekli bir salgın sonrası ekonomik toparlanma stratejisine aciliyetle ihtiyaç var.
Kamu ve özel yatırımların dijitalleşmiş ve düşük-karbon salınımlı bir ekonomiye geçişe yönelik yapacağı yatrımlar bu bağlamda önem taşıyor. Son dönemde sanayi stratejisi ve adil geçiş olarak kabul edilen ve hiçbir işçiyi arkada bırakmayacak Çevreci Ekonomi ve Dijital Ekonomik Strateji bu programın temel taşlarını oluşturmaktadır. Avrupa’nın ekonomik toparlanması sosyal, çevre dostu, dijital/akıllı olmalıdır.
Avrupa ekonomileri birbirine bağımlı ve sanayi değer zincirleri sınırları aşıyor. Bu durum özellikle krizden en fazla etkilenenler başta olmak üzere bütün Avrupa ülkelerinin çıkarına olacak şekilde ortak çözümler bulmayı ve Avrupa düzeyinde koordineli bir karşılık vermeyi gerekli kılıyor. COVİD-19 ile mücadele Avrupa’nın birliği ve dayanışmasının da ne derece etkili olduğunu gösterecek kapsamlı bir test olacaktır.