2012 yılı MESS grup sözleşme görüşmeleri Eylül ayında başlayacak. Sözleşmeye bir hayli zaman olsa da tartışması şimdiden fabrikalarda başladı. Bu fabrikalardan biri de 7 bin işçinin çalıştığı Ford. Türk Metal Sendikası’nın örgütlü olduğu fabrikanın işçilerinde sözleşmeyle ilgili beklentiler yüksek
Türk Metal Sendikası’nın örgütlü olduğu fabrikanın işçilerinde sözleşmeyle ilgili beklentiler yüksek. Bunun bir nedeni de geçtiğimiz hafta Türk Metal Kocaeli Şube Genel Kurulu’na katılan sendika Genel Başkanı Pevrul Kavlak’ın yaptığı “2012 yılında metal işçilerini mükemmel bir toplusözleşme ile taçlandıracağız” açıklaması.
Kendi aralarında toplusözleşmeye nasıl hazırlanılacağını, işçilerin sürece nasıl dahil edileceğini, yüzde kaçla masaya oturulacağını konuşan işçiler, sözleşme taslağının talepleri dikkate alınarak hazırlanmasını istiyor. Özellikle ücret konusunda hissedilir bir iyileştirme bekliyorlar. Çalışma koşullarının ağırlığından da şikayet eden işçiler, özetle “Alınterimizin karşılığını ve insanca çalışma koşulları istiyoruz” diyor.
KİMSE YÜZDE 5’LERLE GELMESİN
Ford Otosan’ın 2011 yılını da 10. kez üst üste iç ve dış pazarda lider olarak kapattığını hatırlatan işçiler, bu büyümeden paylarını almak istiyor. 10 yıllık bir Ford Otosan işçisi “10 yıldır da fabrika satış rekorları kırıyor. Saat ücreti 5 lira 70 kuruş. Ay sonunda elime geçen ise 1300 lira. İki çocuk okutuyorum. Bu parayla nasıl geçinilir bunu düşünmeleri lazım. Biz artık ‘Şöyle lideriz, şöyle büyük fabrikayız’ sözleri duymak istemiyoruz. Bu sözleşmede adam akıllı bir zam istiyoruz” diye konuştu.
Fabrikanın 10. yıl hediyesi olarak 106 ekran LCD televizyon dağıtmasının işçileri memnun ettiğini aktaran Ford işçisi, şöyle devam etti: “Ama arkadaşlarımızdan bazıları bu televizyonları sattı. Bu fabrika yönetiminin de, sendikanın da şunu sorması lazım: Bu adamlar bunu niye sattı? Cevabı basit; geçinemiyor da ondan. İnsanlar ev geçindiriyor, çoluk, çocuk okutuyor. Aldığımız para enflasyonla, zamlarla kuşa dönüyor zaten. Bize bu dönem kimse geçen dönemki gibi yüzde 5’lerle gelmesin.”
GENÇ İŞÇİLER TABAN ÜCRETİN ARTTIRILMASINI İSTİYOR
Sözleşmeden en çok beklentisi olanlar ise genç işçiler. Yeni işe giren bir işçinin saat ücretinin 4 lira 26 kuruş olduğu fabrikada, genç işçilerin beklentisi taban ücretin bir seviyeye çekilip, üstüne ek zam alınması. 5 yıllık bir Ford Otosan işçisi, “Benim saat ücretim 4 lira 50 kuruş. Yeni işe giren birinin saat ücreti ise 4 lira 26 kuruş. Arada aylık 50-60 liralık bir fark var. 5 yıldır anam ağlıyor. Sürekli bandın hızı artıyor. Sırtımızdan ter akıyor. Ama bu terin karşılığını alamıyoruz” diye konuştu.
Yeni işçilerin ücretlerinde iyileştirme yapılmasını ve ücretler arasındaki farkın yukarı çekilerek giderilmesini istediklerini anlatan Ford işçisi, şöyle devam etti: “Benimle aynı durumda binlerce arkadaşım var. Fabrikada yaş ortalaması çok düşük, 30’un altında. Öncelikle genç işçilerin saat ücreti bir noktaya çekilmeli. En az 5 lira 50 kuruş olmalı. Bunun üzerine de ek zam yapılmalı. Gerçek bir iyileşme ancak böyle sağlanır.”
ÇALIŞMA KOŞULLARI DA GÜNDEME GELMELİ
Bant sistemi ile çalışılan fabrikada çalışma koşullarının oldukça ağır olduğunu, bandın hızlandırılması nedeniyle sürekli artan bir tempo ile çalışmak zorunda kaldıklarını anlatan 4 yıllık başka bir Ford Otosan işçisi “Ben bantta çalışırken ekip lideri bandın başına geçtiğinde sürekli geriliyorum. Gözümün ucuyla sürekli onu takip ediyorum. Acaba hız artacak mı diye geçiriyorum kafamdan. Sadece bedenen yorulmak değil sorun, sürekli stres altında çalışıyorsun. Bir de üstüne birçok arkadaşımızda bel, boyun fıtığı, eklem ağrıları var. Bu çalışma sisteminin, bu temponun bir sonucu. Sözleşmede bunlar da gündeme gelmeli” diye konuştu.
Fabrikada işçi sağlığı, iş güvenliği kurulunun olduğunu fakat hâlâ bu sorunların ortadan kalkmadığını söyleyen Ford Otosan işçisi şunları söyledi: “Sendika ve temsilciler işçilerin çalışma koşullarından kaynaklı yaşadığı sağlık problemleri ile ilgilenmeli. Bu kurula sendikacılar katılıyor mu bilmiyorum. Sendika ne öneriyor bilmiyorum. Sonuçta sorun tek başına hastalanan işçinin başka bir yere daha hafif bir işe verilmesi değil ki. Sorun önlem almaları. İşçinin bu hastalıklara yakalanmaması için önlem almaları. Başka işyerlerinde nasıl, yurt dışında neler yapılıyor? Sendikanın böyle bir çalışması olması lazım. Bu sözleşmede bunlar da tartışılmalı.”
ARTIK BORÇ ÖDEMEK İSTEMİYORUZ
Fabrikada esnek çalışma uygulamalarının olağan hale geldiğini anlatan 10 yıllık başka bir Ford işçisi, siparişler azaldığı gerekçesiyle nisan ayında cumartesi günleri çalışma olmayacağını ve çalışılmayan günler için işçilerin borçlandırılacağını dile getirdi. Ford işçisi, “Bu da 4 güne karşılık 2 gün yani 15 saat borçlandırılacağımız anlamına geliyor. Bu borçları fazla mesaiye kalarak ödeyeceğiz. Biz 15 saat mesai yapacağız. Anamız ağlayacak. Gelin derlerse Pazar günü de geleceğiz. Haftanın yedi günü çalışacağız. Ama elimize hiçbir şey geçmeyecek çünkü biz borç ödeyeceğiz. Biz artık borç ödemek istemiyoruz. Deniyor ki siparişler azaldı. Bunun sorumlusu biz değiliz. Bu soruna da bir çözüm bulunmalı” diye konuştu.
İŞÇİLER HERKESİN KATILDIĞI TOPLANTILAR DÜZENLENMESİNİ İSTİYOR
“Bu dönem söylendiği gibi iyi bir toplusözleşmeyle masaya oturulacaksa bunun tek yolu fabrikada çalışan tüm işçilerin bu sürece dahil edilmesi ve işçilerin talepleriyle taslağın hazırlanmasıdır” diyen 10 yıllık başka bir Ford Otosan işçisi, bunun için sendikanın her bölümden işçileri katacağı toplantılar yapması gerektiğini ifade etti. Ford Otosan işçisi, “Geçtiğimiz dönemlerde sendika kahvaltılı toplantılar yapıyordu işçilerle. Bu dönemde böyle toplantılar yapılabilir. Ama seçme, önceden belirlenmiş kişilerin katıldığı toplantılar değil. Her işçinin katılabileceği toplantılar yapılmalı. Kıdemine göre yeni giren, 5 yıllık, 10 yıllık, 15 yıllık işçiler gruplar halinde toplanabilir. Sendika bir anket yaparak işçiye ne istiyorsun diye sorabilir. Sadece ücret ya da parasal konular değil, çalışma koşulları, işçi sağlığı her konuda işçilerin görüşü alınmalı. Taslak öyle hazırlanmalı. Bu şekilde hazırlanmış bir taslak işçilerin sahip çıkacağı, arkasında duracağı bir taslak olabilir” dedi.
HER DÖNEM NASIL HAZIRLANIYORSAK BU DÖNEM DE ÖYLE HAZIRLANACAĞIZ
Toplusözleşmeye hazırlık süreciyle ilgili görüşlerini aldığımız Türk Metal Gölcük Şube Başkanı Yücel Yücel, bu toplusözleşmeye de 10 yıldan beri nasıl bir hazırlık yapıyorlarsa öyle bir hazırlık yapacaklarını ifade etti. Yücel “Biz her toplusözleşme döneminde her atölyeden bu sürece katılmak isteyen, gelmek isteyen arkadaşlarımızla toplantılar yaparak, sözleşmeden ne istediklerini soruyoruz. Toplantılardan çıkan talepler üzerinden hazırlıyoruz taslağımızı. Dönem dönem 100 kişilik gruplar halinde gece vardiyası çıkışında kahvaltılı toplantılar yaptık. Bu dönem de benzer hazırlıklar yaparak işçi arkadaşlarımızın görüşlerini alacağız. Biz daha önce anketler de yaptık. Arkadaşlarımız anketlerin okunmadığını düşünüyor. Ben bu tür toplantıların yani yüz yüze işçi arkadaşlarla görüşmenin daha iyi, daha canlı olduğunu düşünüyorum. Bu dönem de bu nedenle anket yapmayı düşünmüyoruz” dedi.
Genç işçilerin iyileştirme talebinin olduğunu, bu talebin dikkate alınacağını söyleyen Yücel, “Düşük ücretler bir seviyeye çıkarılmalı. Bu genç arkadaşlarımızın talebi. Düşük ücretler bir seviyeye çekilip, onun üzerine de bir zam gündeme gelebilir. Bu talepler değerlendirilecek ve arkadaşlarımızı memnun edecek bir taslak hazırlanacak bu dönem” diye konuştu.
Nisan ayında siparişler azaldığı gerekçesi ile cumartesi günleri çalışma olmayacağını doğrulayan Yücel, “Toplamda 4 gün için 2 gün yani 15 saat telafi çalışması yapılacak. Biz hafta tatilinde telafi çalışması yaptırmıyoruz. Hafta içi 2 saat fazla mesai yaparak arkadaşlarımız bu süreci tamamlayacaklar. Ayrıca 700 kişilik iki grup halinde 1400 arkadaşımızı bu cumartesi günlerine mahsuben 23 Nisan’la birleştirerek 4 gün Didim’e eğitime göndereceğiz. Şunu da söylemek lazım telafi çalışmasının ortadan kalkması için eleman çıkarılması lazım. Ona da biz yokuz” de