AKP, çalışma hayatını 'esnekleştirme hazırlığında AKP 2013 Yılı Programı'nda esnek ve güvencesiz çalışma biçimi olarak adlandırılan Ulusal İstihdam Stratejisi'ni uygulamaya koyacağının sinyalini verdi. UİS'te kıdem tazminatının tasfiyesi de öngörülüyor.
AKP Hükümeti, sendikaları tasfiye eden yasa olarak nitelendirilen Meclis'te kabul edilen Sendikalar Yasası'ndan sonra işçinin hakkını tırpanlamada istikrarını sürdüreceğinin sinyallerini 2013 Yılı Programı'nda da verdi. 2013 Yılı Programı'nda ucuz, esnek ve güvencesiz çalışma olarak adlandırılan Ulusal İstihdam Stratejisi'nin (U1S) Aralık sonuna kadar uygulamaya konulacağı belirtildi. Programın "İstihdamın artırılması" bölümünün "Temel amaç ve hedefler" kısmında, "İstihdamın artırılması ve işsizliğin azaltılmasına yönelik, değişen piyasa koşullarını gözönüne alan bütüncül bir istihdam stratejisi YPK onayına sunulmuş olup 2012 yılı sonuna kadar yürürlüğe girmesi beklenmektedir. Bu kapsamda hazırlanan Ulusal İstihdam Stratejisi Eylem Planı uygulamaya konulacaktır" denildi.
UİS Eylem Planı devrede
Peki Ulusal İstihdam Stratejisi Eylem Plam'nda neler var? Çalışma Bakanı Faruk Çelik'in 8 Şubat'ta toplanan Üçlü Danışma Kurulu'nda konfederasyonlara sunduğu "Ulusal İstihdam Stratejisi" metninde, esnek çalışma biçiminin yaygınlaştırılması ve kıdem tazminatının adım adım tasfiyesi öngörülüyor. 2013 Yılı Programında da olduğu gibi UİS Eylem Plam'nda kıdem tazminatı fonu kurulacağı belirtiliyor.
Açıklama kısmında, istihdam üzerindeki mali yükleri azaltacak, iş' letmelerdeki finansal öngörülebilirliği artıracak ve işgücü hareketliliğini hızlandıracak bir kıdem tazminatı fonu kurulacağı ifade ediliyor ve bireysel hesaba dayalı bir sistemin oluşturulacağı belirtiliyor.
Sendikalar ne yapacak?
Sendikaları tasfiye eden Toplu İş İlişkileri Yasası'ndan sonra esnek çalışma biçimlerinin yaygınlaştırılması ve kıdem tazminatının tasfiyesinin öngörülmesi, gözleri sendikalara çevirdi. Daha önce Türk-İş ve DİSK tarafından yapılan açıklamalarda kıdem tazminatının fona devredilmesinin "genel grev" nedeni olarak sayılacağı belirtilmişti.
Kıdem tazminatının tamamen tasfiyesi anlamına gelecek bir düzenlemenin yapılacağı da belirtiliyor. UİS Eylem Plam'nda, "Belirli süreli iş sözleşmesinde öngörülen değişiklik, sözleşmeye "ardı sıra tekrarlanma" olanağı getirerek kıdem tazminatı hakkını tamamen yok ediyor. Kıdem tazminatı, yalnızca iş sözleşmelerinin işveren tarafından belirli koşullarda feshedilmesi ve bazı durumlarda da işçi tarafından sona erdirilmesinde ödenir. Örneğin mevcut düzenlemeye göre 1.5 yıllığı na belirli süreli iş sözleşme si ile işe alman bir işçiye, dönem sonunda kıdem tazminatı ve ihbar süresinin ücreti ödenmez.
Mevcut düzenlemede işveren, belirli süreli iş sözleşmesiyle aldığı işçiyle "esaslı bir neden" göstermeden sözleşme yenilerse bu başlangıçtan itibaren "belirsiz süreli" kabul ediliyordu bu da işçiye kıdem tazminatı hakkını doğuruyordu. Tekrarlanma getiriliyor "UİS Eylem Plam'nda, "Belirli süreli iş sözleşmele ri için belirlenen süre içerisinde tekrarlanma imkânı sağlanacaktır" tedbiri öngörülüyor. Buna göre mevcut düzenlemedeki "esaslı bir neden" koşulu ortadan kaldırılıyor. Böylece işverenler, işçileri birbiri ardı sıra tekrarlanan belirli süreli iş sözleşmeleriyle çalıştırabilecek ve belirli süreli iş sözleşmesiyle çalışanların sözleşmenin sonunda kıdem tazminatı ve ihbar süresinin ücreti hakları olmayacak.