Bugün 28 Mayıs 2004 Cuma. TÜPRAŞ’ın nihai satışı gerçekleşeceği gün bugündü!.. ‘Döviz’ diye yanıp tutuşan devletin kasasına tamı tamına 1.3 milyar dolar girecekti. Hani? Para girmediği gibi borsa dalgalandı, faiz 1 puan zıpladı, dolar 20 bin lira arttı!..
Tüpraş, 28 Mayıs'ta Zorlu - Efremov konsorsiyumuna geçecekti; yargıdan döndü, başa dönüldü.
Tüpraş'ta ihaleyi kazanan Alman - Rus şirketi Efremov Kautschuk GmbH'nin asıl sahibi, Rusya Federasyonu Özerk Cumhuriyeti Tataristan'ın petrol şirketi Tatneft.
Özelleştirme ve Maliye'den mesul bakan Kemal Unakıtan, tam da ABD'de THY ve Erdemir'e 'tiko paralı' müşteri ararken geldi Tüpraş haberi. Sayın Bakan'ın canı bayağı sıkılmıştır.
KOSKOCA TÜPRAŞ’ı, yenisini 5 milyar dolara kuramayacağımız bu altın yumurtlayan tavuğumuzu 1.3 milyar dolara satmaya yelteniyoruz! İnanılmaz bir şey. Mahkeme bu kararı hukuka ve kamu yararına aykırı olduğu gerekçesiyle durduruyor.
TÜPRAŞ satışının durdurulması hükümet için beklenilmeyen sürpriz oldu. Hemen karara itiraz edildi. Ve alınan mahkeme kararının iptali istendi. Eğer bir üst mahkeme de son karar doğrultusunda karar alırsa o zaman pek çok açmaz yaşanır. Öncelikle, özelleştirmeden ötürü 1.3 milyar dolar kaybedilecek. Bu yılın hedefi olan 5 milyar doların yüzde 25’i boşa çıkacak.
Daha önce de yazmıştık, bu hükümet özelleştirme yapma konusunda niyetli ancak nasıl yapılacağını bilmiyor. Petkim'i satmak istediler, fiyatı buldular ama satıcı sorunlu çıktı. Tekel'de satıcıyı buldular ama piyasanın nabzını tutamadıkları için fiyatı bulamadılar.
Neoliberal ekonomi politikalarının olmazsa olmaz koşulu olan özelleştirmelerden, Türkiye de nasibini alıyor. Ancak birçok ülkede olduğu gibi burada da, yok pahasına satışlar, rüşvet, kamu çıkarının korunmaması iddialarıyla birlikte. Ayrıca yangından mal kaçırır gibi yapılan özelleştirmelerin hemen hepsi yargı engeline takılıyor. PETKİM özelleştirmesi, Petrol-İş Sendikası'nın BDDK nezdinde başlattığı mücadele ve Uzan Grubu'nun mallarına el konulması sonucunda yapılamadı.
Sendikamız tarafından açılan davaya yönelik olarak, Ankara 10. İdare Mahkemesi tarafından TÜPRAŞ’ta mevcut kamu payının blok olarak satılması işlemi ile ilgili ihale sürecinin hukuka aykırılığı nedeniyle verilen 21.05.2004 tarihli yürütmenin durdurulması kararı, kamuoyunda büyük bir yankı bulmuştur. Ancak son derece anlaşılır olan bu karar ile ilgili olarak her nedense (!) bir takım spekülatif açıklamalar yapılmaktadır.
Türkiye, özelleştirme kavramı ile ilk tanışan ülkelerden biri. Turgut Özal'ın iktidarıyla birlikte Türkiye 1983 yılından itibaren özelleştirmeyi konuşmaya ve uygulamaya başladı...
Aradan 20 yıl geçti... Bu sürede nice özelleştirme yapıldı. Bunların çoğu mahkemelik oldu. Bir bölümü yargıdan döndü. Bir bölümü yargıdan geçti.