Tüpraş'taki özelleştirmeyi "yeni Mümtaz Soysal" Avukat Gökhan Candoğan durdurdu
Petrol-İş adına açtığı davayla TÜPRAŞ özelleştirmesinde yürütmeyi durdurma kararı aldıran Candoğan'ın "taş koyduğu" tek ihale bu değil. Candoğan daha önce de AKTAŞ, ÇEAŞ ve KEPEZ'in sözleşmelerinin, POAŞ'ın borç ertelemesinin iptalinde kilit isim olmuştu.
Türkiye Petrol Rafineleri Anonim Şirketi'nin (TÜPRAŞ) özelleştirmesi, Mümtaz Soysal ideolojisiyle birleştiği noktada kıvılcım çıktı. Türkiye bu menfi durumla özelleştirme politikalarında yara alırken, TÜPRAŞ'ın özelleştirilme esnasında gündeme getirilen ve tartışması yapılan konular Ankara 10. İdare Mahkemesi'nin gerekçeleri arasına girdi.
Tüpraş’ın satışı için verilen yürütmeyi durdurma kararında, Ankara 10. İdare Mahkemesi, Rekabet Kurumu’nun satışa onay verdiği kararı değil, kararın karşı oy gerekçelerini haklı buldu. Karşı oy veren iki üyenin ihaledeki eksikler nedeniyle ilerde hukuki bakımdan savunma yapılamayacak durum içine düşülebileceği uyarısı yaptıkları ortaya çıktı.
TÜPRAŞ özelleştirildi, Petrol - İş sendikası bu özelleştirmeyi iptal ettirmek için iki dava açtı: Özelleştirme Yüksek Kurulu aleyhine açtığı davada idari yargı özelleştirmeyi uygun buldu! İhale Komisyonu'na karşı açtığı davada ise, idari yargı aynı özelleştirmeyi hukuka aykırı buldu, yürütmeyi durdurdu!
Maliye Bakanı Kemal Unakıtan özelleştirme konusunda AKP'nin kararlılığını "babalar gibi satarım" ifadesiyle özetlemişti. Tüpraş'ın hukuk engeline çarpması,"babalanarak" kamu malı satılamadığını gösteriyor.
Türkiye, özelleştirme kavramı ile ilk tanışan ülkelerden biri. Turgut Özal'ın iktidarıyla birlikte Türkiye 1983 yılından itibaren özelleştirmeyi konuşmaya ve uygulamaya başladı...
Aradan 20 yıl geçti... Bu sürede nice özelleştirme yapıldı. Bunların çoğu mahkemelik oldu. Bir bölümü yargıdan döndü. Bir bölümü yargıdan geçti.
Tüpraş'a Efremov-Zorlu Grubu 1.3 milyar dolar verdi. Anadolu Girişim Grubu 1 milyar 216 milyon dolar. Komisyon 'teknik olarak' ihaleyi bitirdi. Açık artırma olsaydı fiyatın 'yukarılara' çıkabileceği konuşuluyor. Anadolu Grubu dün, 'açık artırma' önerisinde ve 'Zorlu-Efremov teklifinin üzerine çıkmaya hazırız' bildiriminde bulundu. Amaç daha yüksek fiyatsa, neden açık artırmaya 'hayır' denilsin ki? ÖİB Kur'an'a el mi bastı?
Tüpraş ihalesinde 'Kumpas var. Hukuka, şartnameye aykırılıklar yapıldı, Efremov tabela şirketi, Tatneft, Çek Cumhuriyeti'ndeki 500 milyon dolarlık özelleştirmede bile yetersiz bulundu, elendi, 2003'de 14 milyar dolar cirosu, 1 milyar dolar ihracatı, 350 milyon dolara yakın net karı olan Tüpraş'ı, 1.3 milyar dolara alıp - yiyip - içini boşaltıp bitirecekler, Tüpraş hisselerini teminat gösterip, Tüpraş'ın parasıyla, özelleştirme bedelini ödeyecekler, açık artırma yapılmalıydı, ihale şeffaf olmalıydı...' dedik, dedik, dedik.
Petrol-İş Sendikası, Türkiye'nin sanayi devi TÜPRAŞ'ın satılmasının peşini bırakmıyor. Geçen yıl 14.3 milyar dolar ciro yapan ve 328 milyon dolar kâr eden TÜPRAŞ'ın 1.3 milyar dolara Almanya'da kurulu bir tabela şirketine satışını yargıya da götüren Petrol-İş Sendikası'nın Genel Başkanı Mustafa Öztaşkın anlatıyor:
Ortada bütün boyutlarıyla dikkati çeken, merakı tahrik eden, çok sorulu ve görünen yüzüyle çok sorunlu bir özelleştirme hadisesi var. Hatırlayalım: TÜPRAŞ'ın yüzde 65.7 oranındaki hissesi, Ocak 2004'te Özelleştirme İdaresi tarafından 1 milyar 302 milyon dolar bedelle Rus petrol şirketi Tatneft'e bağlı Efremov Kautschuk GmbH ile Zorlu Grubu'nun oluşturduğu konsorsiyuma satıldı.